Phân tích cấu tứ và hình ảnh trong bài thơ Chiếc lá đầu tiên

Nhà thơ Hoàng Nhuận Cầm có lẽ là người sinh ra để dành cho thi ca. Ông đã thành công khi miêu tả cấu tứ và hình ảnh trong bài thơ Chiếc lá đầu tiên một cách đặc sắc 

Dàn ý Phân tích cấu tứ và hình ảnh trong bài thơ Chiếc lá đầu tiên

1. Mở bài

Giới thiệu vấn đề cần nghị luận

2. Thân bài

- Cấu tứ:

+ Vẻ đẹp của cấu tứ và hình ảnh trong bài thơ xuất phát từ những hình ảnh với biết bao kỉ niệm trong thời học sinh.

- Hình ảnh:

+ Kết hợp hình ảnh về tiếng thở của thời gian có thể tượng trưng cho sự trôi qua nhẹ nhàng và không dễ nhận thức.

+ Hoa súng tím vào trong mắt lắm mê say" tượng trưng cho sự đẹp đẽ và giản dị.

+ Hình ảnh chùm phượng hồng yêu dấu rời tay có thể tượng trưng cho sự mất mát và chia ly.

+ Hình ảnh tiếng ve trong veo xé đôi hồ nước có thể tượng trưng cho sự chia ly.

+ Hình ảnh lớp học, bài hát giờ đây chỉ còn là kỉ niệm.

+ Hình ảnh của thời gian trôi qua và những kỷ niệm đã trở thành một phần của quá khứ.

+ Sự rung động của người nói khi nhớ về những kỷ niệm và sự kiện trong quá khứ.

+  “Anh nhớ quá, mà chỉ lo ngoảnh lại" đã thể hiện sự nhớ nhung và tập trung của người nói khi say xưa nhớ về những kỉ niệm cũ.

3. Kết bài

- Tóm lại vấn đề cần nghị luận.

- Đặc sắc trong cách cảm nhận của nhà thơ

Phân tích cấu tứ và hình ảnh trong bài thơ Chiếc lá đầu tiên

      Ta không thể nào quên một giọng thơ vừa nồng nàn vừa mạnh mẽ khi lột tả bản nhạc trữ tình của mình với chủ đề gắn bó cho biết bao thế hệ học sinh, sinh viên. Không ai khác đó chính là Hoàng Nhuận Cầm. Bài thơ “Chiếc lá đầu tiên” của Hoàng Nhuận Cầm đã làm nên tên tuổi nhà thơ. Ông đã thành công khi miêu tả vẻ đẹp của cấu tứ và hình ảnh một cách đặc sắc nhất.

      Vẻ đẹp của cấu tứ và hình ảnh trong bài thơ xuất phát từ những hình ảnh với biết bao kỉ niệm trong thời học sinh. Nỗi nhớ về mùa hạ, những kỉ niệm đẹp bên mái trường thân yêu giờ đây chỉ còn là những hồi ức. Biết bao hình ảnh đẹp của năm tháng rực rỡ ấy đã giúp ta cảm nhận được những kỉ niệm của tuổi thơ giản dị ấy vô cùng quý báu. “Em thấy không, tất cả đã xa rồi" ám chỉ sự hiểu biết của người nói về sự thay đổi và mất mát trong cuộc sống. Đã xa rồi có thể liên quan đến quá khứ, những kí ức đã mất. Kết hợp hình ảnh về tiếng thở của thời gian có thể tượng trưng cho sự trôi qua nhẹ nhàng và không dễ nhận thức. Câu thơ cho ta cảm nhận được sự mất mát của tuổi thơ, có thể do sự biến đổi của thời gian và nhân vật trữ tình đã trưởng thành. Câu thơ “Hoa súng tím vào trong mắt lắm mê say" tượng trưng cho sự đẹp đẽ và giản dị. Mắt mê say có thể ám chỉ sự say mê và hồn nhiên của tuổi thơ. Khổ thơ thứ nhất đã nói về sự biến đổi của thời gian, mất mát và những kí ức quý báu. Nếu như khổ thơ thứ nhất đã cho ta cảm nhận được nỗi nhớ nhung thông qua không gin và thời gian thì những khổ thơ tiếp nói đến những hình ảnh. Hình ảnh chùm phượng hồng yêu dấu rời tay có thể tượng trưng cho sự mất mát và chia ly. Điều này có thể ám chỉ đến một thời học trò, thời gian tươi đẹp đã qua. Hình ảnh tiếng ve trong veo xé đôi hồ nước có thể tượng trưng cho sự chia ly. Vì hình ảnh ve trong thời thanh xuân đẹp đẽ không còn xa lạ nữa. 

Khổ thơ thứ hai này nói về sự mất mát và chia tay, nhưng cũng mang trong mình hy vọng và khởi đầu mới. Khổ thơ ba đã thể hiện cảm xúc nỗi trong lòng người nói. Sự nhớ nhung ấy không làm có thể diễn đạt được bởi nỗi nhớ của chính nhân vật trữ tình là không bao giờ đong đếm nổi. Hình ảnh lớp học, bài hát giờ đây chỉ còn là kỉ niệm. Câu thơ “Nỗi nhớ chẳng bao giờ nhớ thế" đã hể hiện sự mạnh mẽ và sâu sắc của nỗi nhớ. Bài thơ cho thấy rằng nỗi nhớ không bao giờ mất đi và luôn tồn tại trong tâm trí và trái tim của người nói. Bạn có nhớ trường, nhớ lớp, nhớ tên tôi" thể hiện sự mong muốn và hy vọng của người nói rằng người khác cũng nhớ và quan tâm đến mình. Bài thơ này tạo ra một hình ảnh vui nhộn và sôi động của một lớp học đầy màu sắc và tình cảm. Bằng ngôn ngữ tươi sáng và hình ảnh tượng trưng để diễn đạt sự vui vẻ và sự hài lòng của những người bạn trong lớp học. Hình ảnh của thời gian trôi qua và những kỷ niệm đã trở thành một phần của quá khứ. Sự rung động của người nói khi nhớ về những kỷ niệm và sự kiện trong quá khứ. Sự thay đổi của thời gian, những đứa trẻ năm xưa ấy giờ đây đã khôn lớn, những năm tháng ấy mãi mãi sẽ không còn quay lại nữa. “Anh nhớ quá, mà chỉ lo ngoảnh lại" đã thể hiện sự nhớ nhung và tập trung của người nói khi say xưa nhớ về những kỉ niệm cũ. Bài thơ đã thể hiện nỗi nhớ thương da diết của nhà thơ khi nhớ về những kỉ niệm bên mái trường, thầy cô và bạn bè. Qua đó, khơi gợi cho ta những hồi ức tốt đẹp của thời học sinh.

      Bài thơ đã giúp người đọc cảm nhận rõ rệt về những năm tháng tươi đẹp bên mái trường thân yêu. Dường như những kỉ niệm ấy sẽ mãi là một phần kí ức tươi đẹp. Để được như thế đòi hỏi tác giả đã sử dụng một cách khéo léo giữa cấu tứ và hình ảnh tạo nên một bài thơ giàu giá trị biểu cảm.