Phân tích bài thơ Trông ra bờ ruộng của Hữu Thỉnh

Hữu Thỉnh được biết đến là một trong những tác giả tiêu biểu của thế hệ Việt Nam. Một trong những tác phẩm để đời là tác phẩm Trông ra bờ ruộng.

Dàn ý Phân tích bài thơ Trông ra bờ ruộng của Hữu Thỉnh

1. Mở bài: Giới thiệu vấn đề cần nghị luận

2. Thân bài: 

- 4 câu thơ đầu:

+ "Trắng cỏ" và "cào cào cánh sen" tạo ra một bức tranh hòa mình trong vẻ đẹp của thiên nhiên, làm nổi bật sự tinh tế của cảm nhận.

+ Hình ảnh "Mạ non đầu hạ" tạo ra cảm giác của mùa mạ đi qua, thể hiện sự chín muồi và sự thành công trong công việc nông nghiệp.

- 4 câu tiếp:

+ Câu thơ "Quanh quanh vẫn một mảnh bờ, Bây nhiêu toan tính đến giờ chưa yên" tạo nên một bức tranh về tâm trạng và suy nghĩ của người viết.

+ "Toan tính" có thể chỉ đến những suy nghĩ, mối quan tâm và khó khăn trong cuộc sống mà người viết đang phải đối mặt.

- 4 câu cuối:

+ Câu thơ "Gié thơm ai đã gặt rồi, Đồng quang bóng mẹ nắng nôi một mình" tập trung vào hình ảnh của gié thơm và đồng quang trong bối cảnh mẹ và nôi.

+ "Ai đã gặt rồi" có thể đặt ra câu hỏi về người hoặc nguồn gốc của thành công này.

3. Kết bài

- Thành công trong sáng tác của Hữu Thỉnh dành cho tác phẩm.

Phân tích bài thơ Trông ra bờ ruộng của Hữu Thỉnh

      Là nhà thơ viết về cuộc sống của người nông dân. Bài thơ “ Trông ra bờ ruộng” là một trong những bài thơ làm nên tên tuổi của Hữu Thỉnh.

      Bức tranh mở ra với việc nhìn ra bờ ruộng, tạo nên không gian mở và tự nhiên và vô cùng giản dị. Hình ảnh mưa nhẹ mang đến cảm giác nhẹ nhàng , yên bình.  "Trắng cỏ" và "cào cào cánh sen" tạo ra một bức tranh hòa mình trong vẻ đẹp của thiên nhiên, làm nổi bật sự tinh tế của cảm nhận. Hình ảnh mẹ mặc nón lá là một biểu tượng của văn hóa và truyền thống Việt Nam. Việc mẹ bước lên thể hiện sự chăm sóc, sự hiện diện của người thân trong kí ức và có thể là biểu tượng của thế hệ trước. Hình ảnh "Mạ non đầu hạ" tạo ra cảm giác của mùa mạ đi qua, thể hiện sự chín muồi và sự thành công trong công việc nông nghiệp. Hình ảnh "Trăng liềm cuối thu" mang lại không khí của mùa thu và thời gian cuối cùng của một giai đoạn. Trăng liềm cũng có thể đại diện cho sự thanh tịnh và hoà bình, làm nổi bật tính chất tĩnh lặng của thời gian.  Câu thơ này sử dụng hình ảnh và từ ngữ mô tả một cảnh tượng tươi đẹp, sâu sắc về mẹ và mùa thu, kết hợp với sự tinh tế về văn hóa và thiên nhiên. Câu thơ "Quanh quanh vẫn một mảnh bờ, Bây nhiêu toan tính đến giờ chưa yên" tạo nên một bức tranh về tâm trạng và suy nghĩ của người viết. Hình ảnh này có thể tượng trưng cho sự đổ vỡ, cảm giác bất an và không chắc chắn trong cuộc sống. Mảnh bờ có thể biểu hiện một khía cạnh của tâm hồn hay cuộc sống, và việc nó vẫn "quanh quanh" chỉ ra sự lặp lại hoặc khó khăn không dứt. Câu này thể hiện tâm trạng lo lắng và bận rộn của người viết. "Toan tính" có thể chỉ đến những suy nghĩ, mối quan tâm và khó khăn trong cuộc sống mà người viết đang phải đối mặt. Sự bất yên làm tăng cảm giác căng thẳng và không thể tìm thấy sự bình yên. Đoạn thơ này tạo ra một hình ảnh của tâm trạng không chắc chắn, lo lắng và khó khăn. "Gạt cỏ bước lên" có thể thể hiện sự nỗ lực và cố gắng của người mẹ để vượt qua khó khăn. Hình ảnh này ta cảm nhận được điều kiện làm việc ở đây vô cùng khó khăn và đầy thách thức, với cỏ dày và cây lúa chen ngang.  "Chen nhọc nhằn" thể hiện sự vất vả và cần cù để vượt qua những khó khăn trong quá trình làm việc. Đoạn thơ này thể hiện sự tôn trọng và khâm phục đối với công việc nông nghiệp, đồng thời chú trọng vào sự cố gắng và nỗ lực của người mẹ. Hình ảnh của mẹ làm việc trong môi trường khó khăn tạo ra một bức tranh về sự hy sinh và tình mẫu tử. 

      Câu thơ "Xoè tay tính tháng tính năm, Tính người? Nào biết xa xăm cõi người" tạo nên một bức tranh về sự phân vân và khó khăn trong việc đo lường và hiểu về tính cách và bản chất của con người. Hành động "xoè tay" có thể tượng trưng cho sự chuẩn bị, tính toán và đánh giá thời gian. "Tính tháng tính năm" có thể chỉ đến việc đo lường và đánh giá cuộc sống theo thời gian, sự phát triển và thăng trầm.  Câu hỏi này thể hiện sự không chắc chắn và khó khăn trong việc đánh giá tính cách và bản chất của con người. "Tính người" có thể ám chỉ việc đo lường giá trị hay đặc tính của một người, nhưng nói rằng "Nào biết xa xăm cõi người" làm nổi bật sự phức tạp và khó lường của điều này. Đoạn thơ này thể hiện sự cảm thấy khó khăn và đầy thách thức khi cố gắng hiểu rõ về cuộc sống, thời gian và con người. Câu hỏi "Tính người?" đặt ra thách thức về khả năng hiểu biết và đánh giá của chúng ta đối với nhau và với thế giới xung quanh. Câu thơ "Gié thơm ai đã gặt rồi, Đồng quang bóng mẹ nắng nôi một mình" tập trung vào hình ảnh của gié thơm và đồng quang trong bối cảnh mẹ và nôi. Hình ảnh này có thể tượng trưng cho sự hoàn thành và thành công, khi gié thơm đã được gặt. "Ai đã gặt rồi" có thể đặt ra câu hỏi về người hoặc nguồn gốc của thành công này. Câu thơ vẽ nên một khung cảnh ấm áp và tình cảm giữa mẹ và đứa trẻ cũng chính là nhân vật trữ tình.

      Nguyễn Trọng Tạo từng nói: “Thơ có hồn hay không, có phong phú đa nghĩa, đậm đà hay không trước hết là ở giọng”. Quả thật là như vậy, bằng giọng điệu nhẹ nhàng, sâu lắng, ngôn từ giản dị, Hữu Thỉnh đã thành công khi gợi tả sự tảo tần, lam lũ của người mẹ gắn bó với làng quê.