Phân tích Cải ơi Ngữ văn 11 ngắn gọn

Con người với số phận riêng tư có thể coi là một đề tài được tác giả Nguyễn Ngọc Tư khai thác thành công nhất trong sự nghiệp văn học của mình. Nhân vật trong các tác phẩm của bà thường là những con người thuần chất Nam Bộ được thể hiện rõ nét qua những cái tên mộc mạc, giản dị, chân chất, đồng thời mang trong mình những tâm tư, nguyện vọng nhỏ bé, bình dị, đời thường. Qua bài Phân tích Cải ơi, ta càng thêm thêm xúc động về tình cảm của ông Năm Nhỏ dành cho đứa con gái của mình.

Dàn ý Phân tích Cải ơi - Mẫu 1

I. Mở bài

Giới thiệu đôi nét về tác giả Nguyễn Ngọc Tư, tác phẩm Cải ơi

II. Thân bài

1. Tác giả (tiểu sử cuộc đời, phong cách nghệ thuật, sự nghiệp văn học,…)

2. Tác phẩm

- Nội dung: Kể lại hành trình tìm kiếm lại niềm hạnh phúc, ông già Năm Nhỏ tìm kiếm đứa con gái của mình trong vô vọng, và nỗi xót xa ấy đã lắng lại trong lòng người đọc một nỗi buồn man mác, sự mơ hồ về kiếp nhân sinh

- Giá trị nghệ thuật, ý nghĩa của tác phẩm.

III. Kết bài

Cảm xúc của em sau khi đọc xong tác phẩm Cải ơi.

Dàn ý Phân tích Cải ơi - Mẫu 2

I. Mở bài

Giới thiệu chung:

“Cải ơi” của nhà văn Nguyễn Ngọc Tư thuộc tập truyện Cánh đồng bất tận 
Chủ đề tác phẩm: số phận người dân làng quê nghèo.

II. Thân bài

1. Tóm tắt tác phẩm

“Cải ơi” là hành trình về người cha đi tìm con.
Các nhân vật chính: ông Năm Nhỏ, Thàn, Diễm Thương.

2. Phân tích nhân vật

a) Ông Năm Nhỏ

- Xuất hiện với dáng vẻ cô độc buồn rầu gợi nỗi buồn thương.

- Là người cha rất thương con nhưng phải gánh chịu lời ác ý của người đời khi họ quy trách nhiệm rằng vì ông ghét bỏ và đối xử tệ bạc với Cải nên nó mới bỏ đi.

- Nhân hậu, giàu lòng thương người.

b) Thàn

- Làm ca sĩ ở gánh hát, sau đó hát kẹo kéo, sống chung với ông Năm Nhỏ, coi ông như cha.

- Giàu tình thương, sống sâu sắc.

- Thàn thấu hiểu nỗi lòng của ông Năm Nhỏ và Thương và là sợi dây nối kết hai người với nhau.

c) Diễm Thương

- Hoàn cảnh đáng thương, bị cha mẹ bỏ rơi.

- Ẩn sau vẻ lạnh lùng là để che giấu sự tổn thương.

- Ba con người gắn kết với nhau như một sự bù đắp của số phận.

III. Kết luận

Giá trị của tác phẩm: dù hiện thực buồn bã nhưng tác giả vẫn cho thấy niềm tin,  tình thương, lòng nhân ái và sự khoan dung.

Phân tích Cải ơi - Mẫu 1

      Pau- top- xki đã từng nói: “Văn học đối với tôi là một hiện tượng đẹp đẽ nhất thế giới”. Thật vậy, chỉ khi đến với văn chương, người thi sĩ mới được tự do để bày tỏ nỗi lòng mình, và rồi mang tới cho độc giả biết bao những trạng thái cảm xúc vui buồn khác nhau. Giống như khi ta thưởng thức tác phẩm Cải ơi của nhà văn Nguyễn Ngọc Tư, tác giả đã thành công để lại biết bao niềm lắng đọng trong trái tim các độc giả.

      Con người với số phận riêng tư có thể coi là một đề tài được tác giả Nguyễn Ngọc Tư khai thác thành công nhất trong sự nghiệp văn học của mình. Nhân vật trong các tác phẩm của bà thường là những con người thuần chất Nam Bộ được thể hiện rõ nét qua những cái tên mộc mạc, giản dị, chân chất, đồng thời mang trong mình những tâm tư, nguyện vọng nhỏ bé,bình dị, đời thường trong cuộc sống mưu sinh vất vả trên sông rạch chằng chịt. Mỗi một câu của Nguyễn Ngọc Tư lại được khai thác từ một góc cạnh khác của cuộc sống, đó là những chất chứa những đau đớn tột cùng, là số phận cô độc, hiu hắt của mảnh đời nghẹn đắng nỗi buồn cùng thân phận của nhỏ bé của những người nông dân chân chất với những khát khao, ước muốn bình dị về cơm áo gạo tiền, về một mái ấm gia đình yên an, hạnh phúc.

      Mở đầu truyện ngắn Cải ơi là một cuộc tìm kiếm trên khắp khắp các hang cùng ngõ hẹp của người cha già Năm Nhỏ “đã đi qua chợ, qua đồng, tới rất nhiều quê xứ”. Ông đã lang thang trong hơn mười hai năm trời cùng với tiếng gọi “Cải ơi!”. Cải là con gái riêng của vợ và chồng trước của bà: “Lúc nhỏ Cải mười ba tuổi, một bữa mê chơi làm mất đôi trâu, sợ đòn, nó trốn nhà”. Sau khi biết chuyện, vợ ông buồn lắm, bà nghi ngờ vì ông hà khắc, ngược đãi nên con nhỏ mới sợ bà bỏ nhà ra đi. Cho dù ông có giải thích, thề thốt như nào đi chăng nữa, bà cũng chẳng tin lời ông. Và thế là ông Năm bất chợt biến thành “Tên trộm đãng trí” thậm trí người ngoài họ còn “Đồn đãi ông giết con nhỏ rồi lấp ở một chỗ đất nào, họ ùn ùn lại coi”. Vì quá đau khổ và nhục nhã, ông Năm đã quyết định khăn gói ra đi, lên đường quyết tâm tìm được cái Cải trở về. Giữa biển người bao la rộng lớn ấy, đâu phải nói tìm là tìm được ngay. Ông đã lăn lội qua rất nhiều quê xứ, nhưng vẫn chẳng có tung tích gì của Cải. Lần ấy, ông đã xin vào làm chân sai vặt cho đoàn nghệ thuật, với mong muốn trước mỗi lần đoàn diễn, ông sẽ mượn micaro và nói: “Cải ơi, ba là Năm Nhỏ nè con….” Chỉ một câu nói ấy thôi, đã khiến cho bao độc giả đọc tới đây không kìm được nỗi xúc động, tuy Cải chẳng phải là con ruột ông, nhưng qua bao ngày tháng chung sống, ông đã sớm coi nó là con của mình. Một người cha già, lặn lội vất vả trên mọi mảnh đất, chỉ mong sao tìm được đứa con yêu quý của mình. 

      Và sau khi biết Diễm Hương lên ti vi để tìm cha mẹ của mình, ông Năm Nhỏ đã “Lặng người đi, tự hỏi, bây giờ ông lên ti vi, con Cải có nhận ra ông không”. Ông vẫn còn nhớ như in những kỉ niệm mà ông dắt cái Cải đi hái xoài chín, chặt chuối làm bè dạy nó lội, rồi còn cùng nó trăn trâu, chơi thả diều, mỗi lần nó ốm là lại cõng nó đi khám. Ông Năm Nhỏ già như vậy mà còn nhớ, huống chi là cái Cải: “Ông nhớ mồn một thì nhỏ Cải chưa chắc đã quên”. Vả lại, đăng tin lên truyền hình cũng tốn kém lắm, song lần nào phỏng vấn người ta cũng bắt ông đọc theo kịch bản, ông không chịu thì người ta bảo: “Trên đài chứ có phải chợ trời đâu mà muốn nói gì cũng được”. Ông giận quá, bỏ về ngay, chỉ đành nghĩ cách khác. Có hôm, thấy người ta đang làm phim về việc lần chiếm lòng đường, ai ai cũng tá hỏa sợ bỏ chạy đi hết, chỉ có riền mình ông hớn hở chạy đến chỗ máy quay mà “ Mấp máy câu “Cải ơi…””. Ấy vậy mà lúc chương trình được phát sóng, người ta lại cắt đoạn đấy của ông đi. Ông rầu lắm, chẳng biết cách nào có thể lên ti vi mà tìm con gái. Không lâu sau, ông Năm Nhỏ đã đi trộm trâu rồi đem ra chợ bán. Đây chính là kế sách mà ông nghĩ ra. Đúng như dự đoán, ông đã bị bắt và còn bị đưa lên đồn, trong lúc đi, ông còn không quên nhắc người ta nhớ mời phóng viên xuống phỏng vấn ông và đăng bài cho bà con cùng đề phòng những kẻ trộm. Và thật may, đài trên tỉnh đã cử người xuống, có nhà báo còn viết sẵn tít “Kẻ trộm đãng trí”. Sau khi đã phỏng vấn tất cả những người có liên qua, ông Năm Nhỏ đã xin được ghi hình để nhắn nhủ vài lời: “Cải ơi, ba là Năm Nhỏ nè, nhà mình ở Cỏ Cháy đó, nhớ không?  Về nhà đi con, tội má con vò võ có một mình.  Con là trọng chớ đôi trâu có nhằm nhò gì...  Về nghe con, ơi Cải...”. Đó là một cuộc tìm kiếm lại niềm hạnh phúc, ông già Năm Nhỏ tìm kiếm đứa con trong vô vọng, và nỗi xót xa ấy đã lắng lại trong lòng người đọc một nỗi buồn man mác, mơ hồ về kiếp nhân sinh: “Nghe đâu hôm đó đài truyền hình có đưa tin nhưng chỉ thấy ông già nhép miệng nói một cách tuyệt vọng”. 

      Giọng văn của của tác giả mang đậm bản sắc của vùng Miền Tây sông nước. Và trong rất nhiều những câu chuyện về miền cù lao chăm, miền sông nước, vùng biển rộng lớn, mênh mông, với những con người cần cù chịu khó, sáng tối lắm làm, hay những mảnh đời khó khăn bất hạnh...đều được nhà văn khắn học rất chân thực qua từng câu văn. Qua đó Nguyễn Ngọc Tư đã thành công để lại trong lòng người đọc những ấn tượng sâu sắc cùng nỗi niềm cảm xúc thật sâu lắng khi đọc tác phẩm Cải ơi.

Phân tích Cải ơi - Mẫu 2

Truyện ngắn “Cải ơi” của nhà văn Nguyễn Ngọc Tư ban đầu có tên là “Ơi Cải về đâu!”, là câu chuyện về hành trình đi tìm con của một người cha già.

Truyện ngắn “Cải ơi” của nhà văn Nguyễn Ngọc Tư thuộc tập truyện “Cánh đồng bất tận”. Như những sáng tác khác nằm trong tập truyện ngắn này, “Cải ơi” miêu tả số phận con người nông thôn Việt Nam bình dị với những nỗi niềm riêng.
“Cải ơi” là hành trình đi tìm con của người cha già tên Năm Nhỏ. Cải vốn là con của vợ ông với chồng trước. Con bé đã bỏ nhà đi năm mười ba tuổi sau lần làm mất đôi trâu. Ông quyết định bỏ nhà để đi tìm con. Trong quá trình tìm Cải, ông làm sai vặt trong đoàn ca múa nhạc và bầu bạn với những người trẻ có hoàn cảnh không may là Thàn và Diễm Thương.
Ngay từ đoạn đầu của truyện, ông Năm Nhỏ hiện lên với hình ảnh người một ông già với dáng vẻ buồn hiu hắt “khọm rọm ngồi ngoài vách mùng, điếu thuốc cháy lập lòe soi bộ râu xơ xác”. Tiếp theo là những động từ, tính từ đặc tả nỗi lòng của ông: “lắc đầu”, “thở dài”, “buồn xa xắc như lá rụng hoa rơi”, “bần thần”. Nỗi buồn của ông hòa lẫn sự thất vọng và chán chường về ngày mai.
Ông Năm Nhỏ là một người cha rất mực thương con. Ông xem con riêng của vợ như con ruột của chính mình. Tác giả đã trân trọng mô tả tình thương sâu đậm của ông dành cho Cải qua những từ mô tả cảm xúc đầy hồn nhiên “nâng niu”, “vui”, “sướng rơn”. Khi Cải bỏ đi rồi, ông “xuống nước mắt”, bàng hoàng, chết lặng, ngơ ngác và bơ vơ. Nỗi đau của ông còn bị nhân lên bởi những lời đồn đại cho rằng ông ghét bỏ và ngược đãi nên Cải mới bỏ đi, thậm chí có người còn ác ý cho rằng ông giết Cải. Ngay cả vợ ông là người đầu ắp tay gối sống chung nhà mà còn không tin ông. Nguyễn Ngọc Tư buông hai câu hỏi xoáy vào lòng độc giả “Như thế mà ông không thương nó sao? Như thế mà là không thương à???”. Ba dấu chấm hỏi liên tục như sự phẫn uất của tác giả với người đời, cũng như tác giả đang nói thay nỗi lòng chua xót của ông.
Từ đó cuộc đời ông Năm Nhỏ chỉ sống vì một mục tiêu duy nhất là tìm được Cải. Người đọc không khỏi rưng rưng trước chi tiết cứ mỗi giờ diễn ông lại nói “Cải ơi, ba là Năm nhỏ nè con…” nghe đầy yêu thương nhưng sao vô vọng. Gánh hát giải tán, ông mưu sinh bằng xe kẹo kéo chỉ để giữa hai bài hát “có mục nhắn tìm con buồn ác chiến”. Cải là niềm mơ ước, nỗi đau đáu trong lòng ông. 
Cao trào của truyện là hành động ăn cắp trâu để được lên tivi. Đây là bước “chuyển mình” đầy táo tợn của ông Năm Nhỏ. Sự sáng tạo của nhà văn Nguyễn Ngọc Tư thể hiện ở chi tiết đối tượng bị trộm là đôi trâu, giống như ngày xưa Cải bỏ đi cũng vì làm mất đôi trâu. Cũng qua hành động này mới thấy tình thương con biển trời bao la của người cha, tình thương ấy đi kèm với mong chờ và tuyệt vọng đến mức người đàn ông hiền lương phải làm chuyện phạm pháp chỉ để được cất lời gọi con trở về.
Ông Năm Nhỏ là một người giàu tình thương. Ông nhân hậu và bao dung với tất cả mọi người. Ngay cả khi Diễm Thương chơi khăm ông bằng cách giả làm Cải, ông vẫn không giận, sau đó ông còn tác thành cho đôi trẻ Thương và Thàn. Người đọc cảm thấy được an ủi phần nào khi tin rằng trong quãng đời khó khăn, ông cũng nhận được hơi ấm của tình người đến từ Thàn và Diễm Thương.
Thàn là một thanh niên thú vị. Thàn có họ tên đầy đủ là Quách Phú Thàn và ước mơ trở thành nghệ sĩ nổi tiếng như Quách Phú Thành. Thàn bỏ nhà để thực hiện mơ ước nhưng mãi cứ mãi lẹt đẹt với đoàn ca múa nhạc tỉnh lẻ, sau đó lại theo ông Năm Nhỏ hát kẹo kéo qua ngày. Thàn có lối tự giễu cợt mình “người ta Quách Phú Thành nổi tiếng Hồng Kông, tôi thiếu có chữ h, lẹt đẹt bên hông Chợ Lớn” nghe tưng tửng mà xót xa.
Cũng như Năm Nhỏ, Thàn là người giàu tình thương. Sống chung với ông Năm Nhỏ, Thàn yêu quý và xem ông như cha ruột, trìu mến gọi ông là “tía”. Thàn từng tức giận cùng cực khi thấy Diễm Thương cá cược với mấy đứa bạn để giỡn ác ý với ông Năm Nhỏ. Nhưng cũng chỉ có Thàn là người thấu hiểu nỗi niềm của ông và Diễm Thương. Bên cạnh những hành động, lời nói tưởng chừng hời hợt, Thàn lại rất sâu sắc. Thàn luôn nhìn người khác với con mắt nhân ái và tìm thấy những điều tốt đẹp nơi họ. Thàn như một chiếc cầu nối kết hai mảnh đời tủi cực là ông Năm Nhỏ và Diễm Thương.
Diễm Thương cũng là một cô gái có hoàn cảnh không may. Ẩn sau cái vẻ “bình thản, lạnh trơ, không ra vui, buồn, đố ai biết nghĩ gì” là nỗi đau bị cha mẹ bỏ rơi mười tám năm trước. Diễm Thương làm tiếp viên quán nhậu. Khi đài truyền hình phát sóng cảnh quán cô làm bị chính quyền vây bắt, trong khi đám tiếp viên che mặt né tránh thì chỉ có cô là “điềm nhiên trơ mắt ngó”. Một cô gái trẻ đã sớm mang trong mình sự tổn thương đến mức lạnh lùng với những ánh nhìn dò xét của xã hội. Chỉ có trước một Thàn giàu lòng nhân hậu, Diễm Thương mới bộc lộ cảm xúc nghẹn ngào về hoàn cảnh bị bỏ rơi của mình.
Ba con người mang ba nỗi miềm riêng ấy đã nương tựa vào nhau như một sự bù đắp của số phận. Người đàn ông già không có con cái chăm sóc. Hai người trẻ không được cha mẹ thừa nhận. Độc giả tin rằng trong tương lai cuộc sống của họ sẽ tươi sáng hơn khi Thàn và Diễm Thương kết nghĩa vợ chồng và cùng chung sống với ông Năm Nhỏ. Họ sẽ là một gia đình trọn vẹn.
Với giọng văn rặt chất Nam Bộ, nhà văn Nguyễn Ngọc Tư đã đem đến cho người đọc bức tranh vùng nông thôn nghèo với những cuộc đời riêng biệt. Nhưng đâu đó trong hiện thực buồn bã, độc giả vẫn thấy được ánh sáng của niềm tin vào tình thương, lòng nhân ái và sự khoan dung.

Sơ đồ tư duy phân tích Cải ơi

------------------------

Trên đây, Toploigiai đã cung cấp cho các bạn bài dàn ý và bài văn mẫu Phân tích Cải ơi. Hi vọng bài viết này sẽ giúp ích cho các bạn trong quá trình học tập. Chúc các bạn đạt kết quả tốt trong các kì thi sắp tới.