Nghị luận về mối quan hệ giữa con người với tự nhiên được gợi ra từ truyện Muối của rừng

Thiên nhiên là một phần không thể thiếu của cuộc sống con người. Dưới đây là bài văn tham khảo Nghị luận về mối quan hệ giữa con người với tự nhiên được gợi ra từ truyện Muối của rừng

Mẫu 1

Andersen từng nói rằng:” Không có câu chuyện cổ tích nào đẹp hơn câu chuyện do chính cuộc sống viết ra ra”. Cuộc sống với những âm thanh muôn sắc, với những hình ảnh muôn màu là chiếc nôi nuôi dưỡng tâm hồn người nghệ sĩ. Văn học bắt nguồn từ đời sống hiện thực, là mảnh đất màu mỡ để người nghệ sĩ trải lòng. Bức tranh thiên nhiên, lòng trắc ẩn của con người đã được Nguyễn Huy Thiệp thể hiện rất sâu sắc và chân thực qua truyện ngắn “Muối của rừng”. Qua tác phẩm nhà văn gợi ra cho người đọc mối quan hệ giữa con người với thế giới tự nhiên.

Nguyễn Huy Thiệp là một nhà văn có nhiều những đóng góp trong công cuộc đổi mới của nền văn xuôi Việt Nam đương đại. Ông đã để lại một kho tàng truyện ngắn hấp dẫn viết về đời sống và thiên nhiên. Một trong số đó là truyện ngắn “Muối của rừng” được sáng tác năm 1986. Tác phẩm là sự đấu tranh của cái thiện và cái ác, để rồi lòng trắc ẩn và lương thiện hiện lên thật đẹp đẽ.

“Muối của rừng” chỉ có một nhân vật người là ông Diểu, nhưng có hai nhân vật thú là cặp đôi khỉ. Trong khi ông Diểu đại diện cho thế giới văn minh loài người, thì hai chú khỉ là hiện thân của thiên nhiên. Qua cuộc đi săn của ông Diêu, nhà văn Nguyễn Huy Thiệp đã gửi gắm tới người đọc bài học sâu sắc về mối quan hệ gắn bó mật thiết giữa con người và thiên nhiên. Câu chuyện đi săn đã thức tỉnh nhận thức của con người về giá trị to lớn của thế giới tự nhiên với loài người. 

Ngay từ khi mới xuất hiện, con người đã có mối quan hệ gắn bó khăng khít với thế giới tự nhiên. Con người sống phụ thuộc vào thiên nhiên. Đối với những cư dân nông nghiệp lúa nước, họ sống phụ thuộc chặt chẽ vào thiên nhiên. “ Trông trời, trông đất, trông mưa”. Thiên nhiên có vai trò quan trọng quyết định đến quá trình sản xuất của người dân. Con người phải dựa vào tự nhiên, phải thừa hưởng tự nhiên, tuân theo "luật chơi” của tự nhiên. Có thể nói, con người dựa vào tự nhiên để quyết định hoạt động canh tác của mình, vụ nào mùa nấy. "Tháng giêng trồng đậu, tháng hai trồng cà”...

Con người sống phụ thuộc vào thiên nhiên, nhưng bên cạnh đó con người có khả năng chinh phục, cải tạo thiên nhiên. Con người căn cứ vào thời tiết nắng, mưa để sắp xếp công việc một cách phù hợp nhất “ Chuồn chuồn bay thấp thì mưa/ Bay cao thì nắng bay vừa thì râm”. Đây là một kinh nghiệm dự báo thời tiết của cha ông ta từ xưa để chinh phục tự nhiên. Mối quan hệ giữa con người và thế giới tự nhiên là mối quan hệ tác động qua lại phụ thuộc lẫn nhau. Con người phụ thuộc vào các điều kiện tự nhiên để nâng cao hiệu quả sản xuất đặc biệt là sản xuất nông nghiệp. 

Như chúng ta thấy, thế giới tự nhiên có vai trò vô cùng quan trọng, vì vậy mà con người chúng ta phải biết tôn trọng và bảo vệ tự nhiên. Con người tác động vào tự nhiên một cách có mục đích tính toán, có kế hoạch, không được hành động một cách bừa bãi vì lợi ích riêng của bản thân. Khi con người tác động tiêu cực đến tự nhiên, hậu quả khó lường đối với muôn loài sẽ xảy ra điển hình như việc chặt phá rừng. Chúng ta khai thác nguồn tài nguyên thiên nhiên nhưng bên cạnh đó chúng ta cần phải đi đôi với việc phục hồi nguồn tài nguyên.  Thiên nhiên là một người bạn của con người, vì vậy sử dụng một cách hợp lý, tiết kiệm nguồn tài nguyên thiên nhiên,  có thái độ quan tâm đến thế giới tự nhiên là một điều cần thiết.

Mỗi một tác phẩm là một bài học mang đậm giá trị nhân văn sâu sắc. Truyện ngắn “ Muối của rừng” là một tác phẩm để lại ấn tượng cho người đọc về mối quan hệ giữa con người và tự nhiên. Bài văn là một lời nhắc nhở chúng ta hãy nhận ra giá trị của bản thân và những hành động của chúng ta đối với thế giới tự nhiên.

Mẫu 2

Khi gấp lại một truyện ngắn hay, người đọc không sao lý giải được những nỗi niềm sâu kín, những cảm xúc bâng khuâng khắp tâm hồn mà thiên truyện ấy mang lại. Và điều càng không thể lý giải hơn nữa, là bằng cách nào mà chỉ vài trang truyện, mà truyện ngắn có thể truyền tải những cảm xúc mãnh liệt, ồ ạt cuộn trào như thác lũ! Là trái tim người đọc đa cảm, hay bản thân truyện ngắn có một phép màu? Phép màu ấy là bởi “Truyện ngắn là cách cưa lấy một khúc đời sống” (Tô Hoài). Nhà văn Nguyễn Huy Thiệp đã gửi gắm vào truyện ngắn "Muối của rừng” của mình biết bao bài học nhân văn sâu sắc. Truyện ngắn “ Muối của rừng” là một tác phẩm để lại ấn tượng cho người đọc về mối quan hệ giữa con người và tự nhiên.

Nguyễn Huy Thiệp là một nhà văn có nhiều đóng góp trong việc đổi mới nội dung và hình thức nghệ thuật của văn xuôi Việt Nam đương đại. Ông nổi tiếng với các thể loại truyện ngắn, kịch, tiểu thuyết, phê bình văn học. Một số tác phẩm nổi bật của ông phải kể đến là “ Tướng về hưu”, “Không có vua,”, “Những ngọn gió Hua Tát”, “Chảy đi sông ơi”,...Truyện ngắn của ông đề cập đến nhiều vấn đề nóng hổi của đời sống đương đại và khá đa dạng trong cách viết.

Muối của rừng là tác phẩm nằm trong một chuỗi các tác phẩm về đề tài đi săn của ông. Tác phẩm Muối của rừng kể về bối cảnh đi săn trong rừng của nhân vật Diểu, sau đó ông bắn được chú khỉ đực và các sự kiện diễn ra sau đó khiến cho nhân vật có nhiều cảm xúc và bài học về những điều tuyệt vời của cuộc sống sau này. Vậy mối quan hệ giữa con người và thiên nhiên là gì, tại sao cần giữ gìn mối quan hệ ấy và chúng ta cần làm gì?

Tự nhiên là toàn bộ nói chung những gì tồn tại sẵn có trong vũ trụ mà không phải do con người tạo ra. Chẳng hạn như: quy luật tự nhiên, cải tạo tự nhiên, các loài sinh vật trong tự nhiên. Tự nhiên là thứ thuộc về tự nhiên hoặc có tính chất của tự nhiên, không phải do con người tạo ra hoặc tác động hay can thiệp vào như: rừng tự nhiên, điều kiện tự nhiên, quy luật đào thải tự nhiên.

Tự nhiên đóng vai trò rất quan trọng trong đời sống con người. Chúng ta phụ thuộc hoàn toàn vào thế giới tự nhiên để sinh sống và phát triển. Tự nhiên cung cấp cho chúng ta các tài nguyên quan trọng như không khí, nước, thực phẩm, đất đai, nguyên liệu và năng lượng, chúng ta sử dụng chúng để sản xuất, tiêu thụ hàng hóa, dịch vụ để đáp ứng nhu cầu sống của con người. 

Tự nhiên cũng đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì cân bằng sinh học. Các loài trong tự nhiên chúng tồn tại và phát triển trong một môi trường cụ thể. Sự biến đổi hoặc suy giảm trong một phần của hệ sinh thái có thể gây ra những tác động lan truyền đến các phần khác của hệ thống này.

Thiên nhiên có khả năng tạo ra không gian yên tĩnh và xanh mát, giúp chúng ta giải tỏa những căng thẳng và cải thiện tinh thần sau những giờ làm việc. Các hoạt động ngoài trời như đi bộ, leo núi, và câu cá có thể tạo ra trải nghiệm thú vị và làm cho cuộc sống trở nên thú vị hơn. 

Con người và môi trường tự nhiên là những thực thể không tách rời, chúng có mối quan hệ tương hỗ với nhau trong quá trình tồ̀n tại và phát triển. Con người được sinh ra từ tự nhiên, thông qua quá trình tiến hóa từ vượn thành người, cho nên, con người cũng chính là một bộ phận của tự nhiên. Con người và tự nhiên có mối quan hệ phức tạp, ảnh hưởng lẫn nhau. Tự nhiên cung cấp cho con người các nguồn tài nguyên thiết yếu để sống, nhưng con người lại thường xuyên phá hủy môi trường sống của các sinh vật và cả con người chính mình. Việc khai thác tài nguyên thiên nhiên để phục vụ cho lợi ích của con người đã khiến cho môi trường sống của các sinh vật trên Trái đất bị suy thoái và diệt vong. 

Như vậy, “Muối của rừng” là lời nhắc nhở  để con người nhận thức lại giá trị của mình. Tác phẩm đã vang lên hồi chuông cảnh tỉnh về giá trị chân chính của thiên nhiên - đánh thức nhân tính. Một tác phẩm nhắn nhủ con người phải luôn bảo vệ, nâng niu, che chở cho thiên nhiên.Thế giới tự nhiên sẽ cho con người cái nhìn về tình yêu, về cái đẹp luôn tồn tại khi rất nhiều cái xấu vẫn đang bủa vây trong cuộc sống. Vẻ đẹp và sự thiện lương sẽ chiến thắng và đưa con người tới những điều tốt đẹp.

Mẫu 3

Nguyễn Huy Thiệp là nhà văn mang đến những làn sóng mới trên văn đàn Việt Nam với những thể văn đa dạng và cách viết mang tính “không trùng lặp”. Trong “Muối của rừng”, Nguyễn Huy Thiệp đã đào sâu mối quan hệ giữa thiên nhiên và con người. Tác phẩm đã gửi đến người đọc những hồi chuông cảnh tỉnh về giá trị chân chính của thiên nhiên - đánh thức nhân tính con người. Vậy mối quan hệ giữa con người và thiên nhiên là gì, tại sao cần giữ gìn mối quan hệ ấy và chúng ta cần làm gì?

Trước hết, mối quan hệ giữa con người và thiên nhiên là mối quan hệ bền chắc, không thể tách rời, nó tồn tại đời đời kiếp kiếp, không thể tách rời, thiên nhiên và con người tồn tại song hành và tương trợ lẫn nhau. Con người vẫn tồn tại được trong một thời gian nhất định nếu bị tách rời môi trường xã hội nhưng con người không thể sống nếu thiếu không khí để thở, nước để uống, thức ăn, không thể sản xuất nếu thiếu đất, nước, ánh sáng….Con người được sinh ra từ thiên nhiên, thiên nhiên quyết định cuộc sống của con người và con người quyết định số phận của thiên nhiên. Con người vừa là sản phẩm vừa là chủ thể của tài nguyên và môi trường. Vì con người tồn tại được là cần có các tài nguyên của môi trường cung cấp; bên cạnh đó con người trong hoạt động của mình có tác động mạnh mẽ trở lại và làm thay đổi môi trường.

Tuy nhiên trong mối quan hệ ấy, thiên nhiên mang đến cho chúng ta bao nhiêu là lợi ích. Thế nhưng con người chúng ta lại không biết tôn trọng, bảo vệ và giữ gìn chúng. Chúng ta khai thác tài nguyên thiên nhiên một cách vô tội vạ. Chúng ta làm ô nhiễm tài nguyên nước cũng như không khí bằng các chất thải độc hại từ các nhà máy, xí nghiệp, các phương tiện giao thông thường ngày. Tất cả các khu rừng đều bị chúng ta tàn phá, chúng ta đốt rừng, chặt phá cây cối để tìm kiếm lợi nhuận riêng cho chính bản thân mình mà không nghĩ đến người khác. Những nguồn lợi từ thiên nhiên mang đến cho cuộc sống chúng ta tưởng chừng như vô tận, nhưng nếu chúng ta không biết bảo tồn và gìn giữ sẽ dẫn đến việc tài nguyên bị cạn kiệt, môi trường bị ô nhiễm sẽ làm thủng tầng ozon, trái đất bị nóng lên cũng như nguy cơ hạn hán, lũ lụt càng nhiều. Chính chúng ta đã góp phần tạo nên những tác động nguy hại đến đời sống của bản thân chúng ta. Thiên nhiên có vai trò rất quan trọng đối với tất cả con người cũng như tất cả những sinh vật sống trên trái đất. Chính vì thế chúng ta phải biết khai thác, sử dụng hợp lí cũng như bảo tồn, giữ gìn thiên nhiên để thiên nhiên trở thành một trong những tài sản quý giá nhất của con người chúng ta.

Thông qua các phương tiện truyền thông đã giúp cho chúng ta có nhiều thông tin về hiện trạng môi trường thiên nhiên ngày càng ô nhiễm, vỏ trái đất đang nóng dần lên, thiên tai nhiều hơn, nhân loại đang phải đối mặt với sự biến đổi khí hậu toàn cầu. Sự thay đổi của môi trường thiên nhiên ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe của con người, dịch bệnh ngày càng nhiều hơn. Đời sống con người đang xa dần với môi trường thiên nhiên do chịu ảnh hưởng của hiện trạng đô thị hóa của xã hội.

Đứng trước những thực trạng tiêu cực ấy, mỗi người chúng ta cần có nhận thức đúng đắn hơn về tầm quan trọng của môi trường đối với đời sống của con người. Mỗi người chúng ta hãy cùng chung tay bảo vệ môi trường và với các hoạt động trong và ngoài nước về bảo vệ môi trường. Việc cải thiện môi trường là một quá trình và cần có thời gian, chính vì vậy mỗi người chúng ta cần chọn cho mình một giải pháp chăm sóc sức khỏe cho mình và gia đình với tình trạng môi trường hiện nay.

Như vậy, “Muối của rừng” là một tác phẩm hoàn hảo để con người nhận thức lại vị thế của mình trên bàn cân: con người - thiên nhiên.  Tác phẩm đã gióng lên hồi chuông cảnh tỉnh về giá trị chân chính của thiên nhiên - đánh thức nhân tính. Một tác phẩm nhắn nhủ con người phải luôn bảo vệ, nâng niu, che chở cho thiên nhiên.

Mẫu 4

Chúng ta tồn tại và hoạt động cho sự sống đều cần phụ thuộc vào tự nhiên, bởi vậy ít nhiều gì tự nhiên cũng ảnh hưởng đến chính con người. Đặc biệt khi đọc tác phẩm Muối của rừng của Nguyễn Huy Thiệp phần nào khiến ta thêm suy nghĩ về mối quan hệ này.

Trong tác phẩm Muối của rừng ta thấy được rất nhiều lớp ý nghĩa nhân sinh mà tác giả gửi gắm. Ngay từ nhan đề, đã gợi cho chúng ta về một bức tranh khi thiên nhiên cánh rừng kết muối, biểu tượng cho một sự thanh bình. Và trong đó, câu chuyện kể về cuộc đi săn của ông Diểu vào mùa xuân, ông vào rừng dâu da để săn khỉ. Ông thấy gia đình khỉ có cả khỉ đực, khỉ cái và khỉ con đang chăm sóc nhau. Cho rằng hành động chọn quả ngon chén trước rồi mới ném cho vợ là đê tiện nên ông nhắm bắn khỉ đực. Ngay sau đó ông lại cảm giác sợ hãi và đôi chút hối hận. Mặc dù khỉ mẹ và khỉ con bỏ chạy theo đàn nhưng được một đoạn khỉ mẹ quay lại. Ông coi đó là cái đạo đức giả cho nên lại cầm súng bắn cả khỉ cái. Tuy sợ hãi bỏ chạy nhưng khỉ cái vẫn quay lại để ôm khỉ đực chạy. Ông vứt súng định đuổi theo thì khỉ con nhảy ra vồ lấy và để bảo vệ bố mẹ, khỉ con đã ôm súng và lao xuống vực. Hành trình ông Diểu đuổi theo gia đình khỉ, rồi băng bó vết thương cho khỉ đực vì sự chung thủy của gia đình, ông đã có suy nghĩ khác về tự nhiên. Cuối cùng ông từ bỏ, trần chuồng ra về dưới làn mưa xuân. Trên đường đi, ông Diểu may mắn gặp được loài hoa tử huyền ba mươi năm mới nở một lần. Khi hoa tử huyền nở là rừng kết muối, điềm báo đất nước thanh bình, mùa màng phong túc…

Trong mùa xuân đẹp đẽ và thơ mộng, hiện lên hình ảnh đi săn của ông Diểu. Đó là không gian của sự mộng mơ, nhẹ nhàng “Cây cối đều nhú lộc non. Rừng xanh ngắt và ẩm ướt. Thiên nhiên vừa trang trọng vừa tình cảm.” “Khoảng thời gian này đi trong rừng, chân giẫm lên lớp lá ải mục, hít thở không khí trong lọc, thỉnh thoảng lại được thót mình bởi một giọt nước trên cây rỏ xuống vai trần thì thật là tuyệt thú. Tất cả những nhố nhăng đê tiện vấp phải hàng ngày hoàn toàn có thể rũ sạch bởi một cú nhảy của con sóc trên cành dâu da.”. Một bức tranh tuyệt đẹp của thiên nhiên cùng với làn mưa xuân như nhẹ nhàng đưa con người đến với sự tận hưởng mọi thứ tuyệt vời từ thiên nhiên mang lại. 

Ông Diểu đã trang bị đủ mọi thứ cùng tâm trạng thoải mái và tràn đầy tự tin cho cuộc đi săn của mình. Tự tin với khẩu súng hai nòng trên vai mà thằng con trai ông gửi từ nước ngoài về cho ông. Nó cũng là thứ vũ khí biểu tượng cho cái hủy diệt thiên nhiên. Ông Diểu khá am hiểu về khu rừng này vả lại còn có những kinh nghiệm nhất định trong nghiệp đi săn của mình. Điều đó giúp ông nắm chắc phần thắng, tự tin về chiến thắng sẽ tới với mình. Và rồi ông rình bầy khỉ. Và cũng chính khi rình bầy khỉ, săn gia đình khỉ thì tâm trạng và cách nhìn về thiên nhiên của ông mới có những biến đổi không ngừng. 

Ông đi săn với sự tự tin, bình thản với cái vẻ tĩnh lặng của khu rừng, đó là sự khởi đầu. Con khỉ đế vương vụt qua khiến ông ông trầm trồ nhưng cũng vụt mất khiến ông suy nghĩ về nó không thể thuộc về mình. Và rồi đến với gia đình nhà khỉ. Ông nhìn nhận về một gia đình có ba con mà lại hay quấn lấy nhau. Ngay lập tức ông chọn khỉ đực làm con mồi, vì ông ghét cái giống ấy, “Cái thằng bố ô trọc ấy! Đồ phong tình phóng đãng! Vị gia trưởng cộc cằn! Nhà lập pháp bẩn thỉu! Tên bạo chúa khốn nạn!”. Cách nhìn của ông về con khỉ đực ấy như nhìn con người trong xã hội vậy, định kiến, tiêu cực mà không nhìn theo hướng cái đẹp. Ông nghĩ hạnh đồng bứt quả trên cây ném cho hai mẹ con của khi bố khi chọn quả ngon cho mình trước là đê tiện. Và điều đó khiến ông ta giận mà bắn khỉ đực.

Thường kẻ đi săn khi săn được con mồi sẽ cảm thấy hả hê, thì ở ông Diểu, ông lại cảm giác chút sợ hãi vì bắn khỉ đực vì ông vẫn giữ lại cho mình chút lương tri. Khi khỉ cái đến gần khỉ đực ông lại kêu nó chạy đi, lời kêu như đang thúc dục, tính người trong ông như bộc phát, ông không muốn làm hại cả hai con cùng một lúc. Nhưng rồi ông vẫn dương súng nhưng ông không bắn. Tâm trạng ông Diểu có sự thay đổi, nếu lúc đầu là sự căm ghét khỉ đực vì nó ích kỉ thì sau đó lại nhìn nhận lại. Khi dơ súng khỉ cái sợ vứt khỉ đực lại rồi chạy, ông hả hê nhưng lại thấy hành động quay lại của khỉ cái và cướp súng của khỉ con và hy sinh vì gia đình của khỉ con. Trong ông đã được đánh thức về thứ tình cảm gia đình. Thứ tình cảm đến từ những loài động vật. Ông nhấc con khỉ đực còn một mình lên, chạm vào vết thương của nó, tiếng kêu như tiếng trẻ con như một lời van xin. Ông đã băng bó vết thương cho nó và rời đi. 
Hình ảnh ông Diểu trở về nhà trong bộ dạng trần chuồng vì đồ đã băng bó cho khỉ dưới cơn mưa xuân mang đến sức gợi. Con người trang bị đầy đủ cho cuộc chiến với tự nhiên lại trần chuồng trở về. Là biểu tượng cho nền văn minh mới có đôi chút tàn ác với tự nhiên đã bị thiên nhiên cảm hóa quay về với bản tính thiện lành. Hình ảnh tha cho khỉ đực như là sự chuộc lỗi với thiên nhiên. Trên đường về ông thấy hình ảnh hoa tử huyền mọc nhiều không kể xiết, sững sờ vì loài hoa ba mươi năm mới mọc một lần. Đây có thể coi là phần thưởng cho bản tính lương thiện mà thiên nhiên dành cho ông Diểu. 

Qua đây ta thấy được mối liên hệ chặt chẽ giữa thiên nhiên và con người. Sự bao dung của khỉ đực, thủy chung của khỉ cái, hy sinh của khỉ con cho ta nhận ra rằng thế giới loài vật cũng có sinh mệnh thật sự với số phận, tính cách, tâm hồn và đời sống tình cảm như con người. Hơn thế nữa, bản tính tự nhiên của loài vật là bản tính thiện, vô tư, hồn nhiên, trong sáng. Không thể áp cái nhìn về con người xấu xa lên con vật để nhìn nhận chúng theo cái tồi tệ. Thế giới tự nhiên sẽ cho con người cái nhìn về tình yêu, về cái đẹp luôn tồn tại khi rất nhiều cái xấu vẫn đang bủa vây trong cuộc sống. Vẻ đẹp và sự thiện lương sẽ chiến thắng và đưa con người tới những điều tốt đẹp. Trong cuộc sống hiện tại, con người đang dần phá hủy đi thiên nhiên, cái thứ tươi đẹp nguyên sơ đã giúp con người tồn tại, đó là vấn nạn đáng báo động. Tác phẩm như là hồi chuông cảnh tỉnh, kêu gọi con người đối xử bình đẳng với tự nhiên. Đồng cảm với những bi thương mà tự nhiên đã phải nhận sau sự tàn phá của con người mà trở lại cái bản tính lương thiện. Bên cạnh đó là niềm tin về con người vươn đến những thứ tốt đẹp được sống dưới thiên nhiên chan hòa. 

Qua tác phẩm Muối của rừng, Nguyễn Huy Thiệp đã gợi ra mối quan hệ giữa con người với thiên nhiên. Mối quan hệ gắn kết, thức tỉnh con người vươn tới cái đẹp nguyên sơ. Có cái nhìn tốt đẹp về thiên nhiên sẽ giúp con người có cách hành xử đúng mực với cuộc sống.