Có người cho rằng Nghêu, Sò, Ốc, Hến có đến hai cảnh xử án. Cho biết ý kiến của bạn về nhận định trên.

Câu hỏi: Có người cho rằng Nghêu, Sò, Ốc, Hến có đến hai cảnh xử án, cảnh thứ nhất là do Huyện Trìa xét xử ở lớp XIII, cảnh thứ hai do Thị Hến và Huyện Trìa, Đề Hầu, Thầy Nghêu xử lẫn nhau. Cho biết ý kiến của bạn về nhận định trên.

Lời giải:

Theo em, đây là một nhận định đúng. Bởi lẽ, khi tìm hiểm về văn bản “Huyện Trìa xử án”, ta thấy vở tuồng là phân cảnh Huyện Trìa xử án vợ chồng Trùm Sò và Thị Hến. Đến văn bản này, là phân cảnh cả 03 nhân vật mắc bẫy Thị Hến và tự xử lẫn nhau.

>>> Xem trọn bộ: Bài Huyện Trìa, Đề Hầu, Thầy Nghêu mắc lỡm Thị Hến  SGK 10 trang 139 - Văn Chân trời sáng tạo

Tìm hiểu chung về vở tuồng Nghêu, Sò, Ốc,Hến và các đoạn trích

 “Nghêu Sò Ốc Hến” là vở tuồng tích dân gian rất nổi tiếng Việt Nam. Được dựng với nhiều hình thức như chèo, cải lương, kịch… Lần này, tác phẩm được Đạo diễn - NSND Lê Khanh làm mới với nhiều sáng tạo. Chủ đề của nó vẫn là sự phê phán thói cửa quyền tầng lớp thống trị xưa nhưng cũng là tấm gương phản chiếu xã hội ngày nay.

Đây là loại hình Tuồng hài, do tác giả sống trong dân gian sáng tác, lấy đề tài trong cuộc sống đời thường và để diễn cho dân chúng xem, nội dung mang tính châm biếm, đả kích quan lại địa phương, giàu chất hài hước, làm cho vở diễn có sức hấp dẫn từ đầu đến cuối... Nhiều nhân vật, điển tích trong vở trở thành những thành ngữ thông dụng trong dân gian.

Nghêu, Sò, Ốc, Hến là một vở Tuồng không có nhân vật chính diện. Các nhân vật trong vở đều mang tên những loại động vật như Nghêu, Sò, Ốc, Hến, điều đó đã chứng tỏ rằng tác giả đã sử dụng nhân cách hóa một cách tài tình và sáng tạo qua những lời văn có tính chất châm biếm, chế giễu và hài hước càng làm đậm nét phảng phong. Tất cả pháp quyền, tôn giáo và đạo đức đều xoay quanh đồng tiền mà xâu xé lẫn nhau. Ốc vì tiền mà đi ăn trộm, Hến vì tiền mà oa trữ đồ gian, Nghêu vì tiền mà bị một trận đòn chí tử. Lý Trưởng, Trùm Sò vì tiền vào cúi ra luồn. Lão tri huyện, tên thầy đề kể cả tên lính lệ đều là những bộ mặt điển hình của sự bóc lột tồi tệ nhất. Ngoài chuỗi tiền còn có sợi dây tình, hai dây này quyện chặt vào nhau. Xâu đầu cái thành trì lễ giáo phong kiến thối nát vào xó nhà mụ Hến. 

- Đề tài: là những câu chuyện trong cuộc sống đời thường của nhân dân, mang tính đả kích châm biếm những nhân vật có thói hư tật xấu thời phong kiến. Ở đây chính là lấy từ hình ảnh những quan lại không liêm chính ngày xưa xử án

- Cảm hứng chủ đạo: Cuộc sống của con người trong xã hội phong kiến tiểu nông

- Tích truyện của Nghêu, Sò, Ốc, Hến được lấy từ dân gian truyền miệng

- Văn bản Huyện Trìa xử án, Huyện Trìa, Đề Hầu, Thầy Nghêu mắc lỡm Thị Hến (trong vở tuồng Nghêu, Sò, Ốc, Hến) được sáng tác, lưu truyền theo phương thức truyền miệng vì nó có nhiều dị bản khác nhau. Hơn nữa, đoạn tích được trích từ một vở tuồng đồ- thường được xây dựng, lưu truyền dưới dạng truyền miệng