Bài Huyện Trìa xử án SGK 10 trang 119, 121, 122, 123 - Văn Chân trời sáng tạo

Hướng dẫn Soạn bài Huyện Trìa xử án  SGK 10 trang 119, 121, 122, 123 ngắn gọn, hay nhất. Trả lời toàn bộ câu hỏi trong bộ Sách mới Chân trời sáng tạo Ngữ văn lớp 10 chi tiết.. Hi vọng qua bài soạn trên các bạn đã nắm vững được nội dung bài học và chuẩn bị bài trước khi đến lớp tốt nhất. 

Trước khi đọc bài Huyện Trìa xử án

Bạn biết gì về các con vật nghêu, sò, ốc, hến, hà, hàu, trìa,...? Bạn nghĩ thế nào khi tên các con vật này được dùng để đặt tên cho các nhân vật trong tác phẩm văn học?

Lời giải 

- Đó là những con vật nhỏ bé, sống ở vùng ven biển.

- Em nghĩ, khi lấy tên các con vật để đặt tên cho nhân vật tạo nên sự mới mẻ, hấp dẫn song cũng đầy gần gũi với người dân, mang đậm màu sắc văn học dân gian.

Đọc hiểu bài Huyện Trìa xử án

Câu 1 (trang 119, SGK Ngữ Văn 10 tập 1)

Đề bài: Chú ý nội dung tự giới thiệu trong lời xưng danh của nhân vật quan huyện ở đoạn này.

Lời giải 

Chú ý: Phần giới thiệu khoa trương, tự mãn của nhân vật Huyện Trìa.

Câu 2 (trang 119, SGK Ngữ Văn 10 tập 1)

Đề bài: Chú ý mục đích xử kiện của Huyện Trìa qua lời xưng danh của nhân vật này.

Lời giải 

Chú ý: Huyện Trìa xử án với mục đích thu về túi mình nhiều tiền của, hễ ai đút lót càng nhiều thì sẽ được ông ta xử thắng kiện.

Câu 3 (trang 121, SGK Ngữ Văn 10 tập 1)

Đề bài: Những điều Trùm Sò (kẻ mất trộm) khai báo ở đây, liệu có được Huyền Trìa và Đề Hầu chú ý đến khi xét xử không?

Lời giải 

Theo em, Huyện Trìa và Đề Hầu không chú ý vì có thể thấy được thái độ của 2 nhân vật này rất thờ ơ, không có sự chăm chú, quan tâm đến vụ án.

Câu 4 (trang 122, SGK Ngữ Văn 10 tập 1)

Đề bài: Đoạn này Đề Hầu đang nói về ai, với ai?

Lời giải

Đề Hầu đang tự nói với mình (độc thoại) về Huyện Trìa.

Câu 5 (trang 122, SGK Ngữ Văn 10 tập 1)

Đề bài: Lời phán quyết này của Huyện Trìa có dựa trên sự thật và có mang lại kết cục công bằng cho các bên: Vợ chồng Trùm Sò và Thị Hến?

Lời giải 

Không mang lại kết cục công bằng. Huyện Trìa xử án bằng cảm tính, không lí giải nguồn gốc vấn đề để quy án mà ngược lại, ông ta chỉ chăm chăm bảo vệ Thị Hến, đẩy mọi lỗi lầm về phía vợ chồng Trùm Sò.

Sau khi đọc bài Huyện Trìa xử án

Câu 1 (trang 123, SGK Ngữ Văn 10 tập 1)

Đề bài: Xác định đặc điểm ngôn ngữ kịch trong văn bản Huyện Trìa xử án bằng việc thực hiện các yêu cầu dưới đây:

a. Nêu ví dụ về lời đối thoại, độc thoại, bàng thoại của nhân vật và lời chỉ dẫn sân khấu.

b. Cho biết nhân vật nào có số lượt lời nhiều nhất và giải thích lí do.

c. Chỉ ra một số dấu hiệu cho thấy các lời thoại của nhân vật trong văn bản trên mang đặc điểm của thơ hoặc văn vần.

d. Cho biết vì sao trong lời thoại của nhân vật, một số từ ngữ lại dược tách riêng ra và đặt trong ngoặc đơn. Ví dụ:

ĐỀ HẦU: (-Dạ! thưa bọn quan này)

...

HUYỆN TRÌA:

...

(Em) Phải năng lên hầu gần quan

(Thời) Ai dám nói vu oan gieo họa

...

Lời giải 

a.

* Đối thoại:

- Đế Hầu: “Trộm của Trùm Sò đêm trước/ Vu cho Thị Hến đêm qua/ Bắt tới chốn huyện nha,/ Xin ngài ra xử đoán”/

- Huyện Trìa: “Lão Đề lấy tờ khai,/ Đặng ta toan làm án/ Cứ mực thẳng, cung cho ngay, bày cho thiệt/ Kẻo hai đàng của nói có, vọ nói không”.

- Thị Hến: “Trông ơn quan lớn/ Đoái xét phận hèn/ Phụ mẫu dân quyền quý ấy bề trên/ Ti tiện nữ đơn cô là phận dưới”.

* Độc thoại: lời của Đề Hầu: “Mụ đà nên tệ/ Ông Huyện cũng xằng,/ Phen này ông bày mặt thú lang/ Huếch với mục ắt râu trụi lủi”.

* Bàng thoại: lời của Huyện Trìa: “Tri huyện Trìa là mỗ/ Nội hạt tiếng khen khen ta/ Cầm đường ngày tháng vào ra/ Hoa nguyệt hôm mai thong thả”.

* Lời chỉ dẫn sân khấu: Hạ.

b. Nhân vật có số lượt lời nhiều nhất: Huyện Trìa, vì đây là phên xét xử mà Huyện Trìa là người xử án.

c. Dấu hiệu: Lời thoại của Huyện Trìa với nhiều vần “a’: “Nộ hát tiếng khen khen ta / Cầm đường ngày tháng vào ra / Hoa nguyệt hôm mai thong thả...”

d. Vì đó là đoạn chuyển lời trong tuồng và đẩy cảm xúc của nhân vật lên cao trào.

Câu 2 (trang 123, SGK Ngữ Văn 10 tập 1)

Đề bài: Chỉ ra mâu thuẫn giữa các nhân vật trước và trong phiên tòa. Phân tích nguyên nhân làm nảy sinh, chuyển hóa mâu thuẫn đó.

Lời giải 

Mâu thuẫn: 

- Trước phiên tòa: Huyện Trìa mâu thuẫn với Đề Hầu vì biết Đề Hầu là người hay nói bậy, điêu ngoa nên không có thiện cảm.

- Trong phiên tòa: Huyện Trìa khi thấy cảnh góa chồng của Thị Hến thì nảy sinh tình ý, và xét xử thiên vị cho cô.

Câu 3 (trang 123, SGK Ngữ Văn 10 tập 1)

Đề bài: Từ lời xưng danh (bàng thoại) của Huyện Trìa và lời ông ta đối thoại với các nhân vật trong phiên tòa, nhận xét về tính cách của nhân vật này.

Lời giải 

Tính cách:

- Là người cao ngạo, tự mãn, phô trương, luôn tự cao tự đắc.

- Là người tham lam, muốn đút tiền túi cho riêng minh.

- Là người xét xử không anh minh, không công bằng.

- Là người mê gái nhưng sợ vợ.

Câu 4 (trang 123, SGK Ngữ Văn 10 tập 1)

Đề bài: Bạn có nhận xét thế nào về tình cảm, cảm xúc của tác giả thể hiện qua ngôn ngữ kịch trong Huyện Trìa xử án?

Lời giải

Nhận xét: thái độ châm biếm, mỉa mai, giễu cợt.

Câu 5 (trang 124, SGK Ngữ Văn 10 tập 1)

Đề bài: Xác định đề tài và nêu cả, hứng chủ đạo của văn bản Huyện Trìa xử án. Theo bạn, tích truyện của vở tuồng Nghêu, Sò, Ốc, Hến lấy từ đâu? Nêu một vài căn cứ giúp bạn nhận biết văn bản Huyện Trìa xử án (trong vở tuồng Nghêu, Sò, Ốc,Hến) được sáng tác, lưu truyền theo phương thức truyền miệng?

Lời giải 

- Đề tài: phê phán thói hư tật xấu trong những câu chuyện thường nhật của xã hội xưa, nhất là tầng lớp quan lại.

- Cảm hứng chủ đạo: cuộc sống đời thường.

- Được lấy từ những câu chuyện được truyền lại.

- Căn cứ:

+ Tuồng là thể loại văn học dân gian nên có tính truyền miệng cao.

+ Không có tác giả cụ thể.

+ Có nhiều dị bản khác nhau.

Câu 6 (trang 124, SGK Ngữ Văn 10 tập 1)

Đề bài: Từ lời phán cuối cùng của Huyện Trìa, lời than của Trùm Sò, lời tri ân của Thị Hến, bạn có nhận xét gì về kết quả của phiên tòa?

Lời giải

Nhận xét: Lời phán cuối cùng của Huyện Trìa là lời phán không công bằng. Xem xét cả đoạn tuồng, có thể thấy được sự thiên vị rõ ràng của Huyện Trìa dành cho Thị Hến. Lời than của Trùm Sò đã phần nào phản ánh được Huyện Trìa là vị quan không anh minh, không làm tròn trách nhiệm của một vị quan.

Câu 7 (trang 124, SGK Ngữ Văn 10 tập 1)

Đề bài: Từ việc đọc hiểu văn bản trên, cho biết: khi đọc, phân tích một kịch bản tuồng nói riêng, văn bản kịch nói chung, ta cần lưu ý những gì?

Lời giải 

Lưu ý:

- Xác định được đề tài, cảm hứng chủ đạo của văn bản.

- Xác định được tuyến nhân vật, đặc điểm tính cách của mỗi nhân vật.

- Chú ý đến lời thoại của nhân vật.

- Hiểu được nội dung, ý nghĩa mà tác giả muốn truyền tải.

>>> Xem trọn bộ: Soạn Văn 10 Chân trời sáng tạo 

-----------------------------

Trên đây Top lời giải đã cùng các bạn Soạn bài Huyện Trìa xử án  SGK 10 trang 119, 121, 122, 123 trong bộ SGK Chân trời sáng tạo theo chương trình sách mới. Chúng tôi hi vọng các bạn đã có kiến thức hữu ích khi đọc bài viết này. Top lời giải đã có đầy đủ các bài soạn cho các môn học trong các bộ sách mới Cánh Diều, Chân trời sáng tạo, Kết nối tri thức. Mời các bạn hãy click ngay vào trang chủ Top lời giải để tham khảo và chuẩn bị bài cho năm học mới nhé. Chúc các bạn học tốt!