Phân tích Con khướu sổ lồng ngắn gọn

Con khướu sổ lồng là một tác phẩm giàu giá trị nhân văn. Hãy cùng Toploigiai Phân tích Con khướu sổ lồng để thấy câu chuyện ý nghĩa về tình yêu và sự trân trọng đối với thiên nhiên mà tác giả muốn gửi gắm.

Dàn ý Phân tích Con khướu sổ lồng ngắn gọn

1. Mở bài

- Giới thiệu về tác giả Nguyễn Quang Sáng

- Giới thiệu về tác phẩm "Con khướu sổ lồng" trích trong truyện “Con mèo của Phu-gi-ta” là một trong những tác phẩm hay và tiêu biểu. 

2. Thân bài

a) Miêu tả hình ảnh con chim khướu 

- Miêu tả ngoại hình: "lông một màu đen, trên đầu có một cái chóp trắng, trông nó như một lão già lụ khụ lúc nào cũng đội kết". 

- Tiếng hót của chim khướu hay làm xua tan đi mọi mệt mỏi, phiền muộn, mang lại cho mọi người cảm giác bình yên.

- Con chim khướu có ý nghĩa như là một thành viên trong gia đình, mang đến niềm vui, tiếng cười. Nó là biểu tượng cho khát vọng tự do. 

b) Diễn biến tâm trạng của nhân vật "tôi" qua hai lần con khướu sổ lồng

* Lần thứ nhất: 

- Nhân vật "tôi" và cả nhà lo lắng, sợ rằng con khướu bay đi sẽ không trở về. 

- Niềm vui vỡ òa của mọi người khi con khướu bay về nhà.

- Nhân vật "tôi" suy ngẫm về bản năng tự do của loài chim.

* Lần thứ hai:

- Nhân vật "tôi" vẫn lo lắng nhưng đã có niềm tin rằng con khướu sẽ quay trở lại. 

- Nhưng con khướu lại bay đi mãi mãi khiến nhân vật "tôi" buồn hơn.

- Cuối cùng, nhân vật "tôi" hiểu ra và trân trọng khát vọng tự do của con chim.  

3. Kết bài:

- Khẳng định giá trị nội dung và nghệ thuật của tác phẩm. 

- Bài học rút ra: Biết trân trọng và yêu thương thiên nhiên. Hiểu và tôn trọng khát vọng tự do của mọi sinh linh.

Phân tích Con khướu sổ lồng ngắn gọn - Mẫu 1

Nguyễn Quang Sáng được mệnh danh là cây đại thụ của văn học nam bộ với nhiều đóng góp to lớn trong các thể loại: Truyện ngắn, tiểu thuyết, kịch bản phim,... Trong đó, tác phẩm “Con khướu sổ lồng” được trích trong tập truyện “Con mèo của Phu-gi-ta” cũng là một trong những tác phẩm tiêu biểu của ông về những bài học ý nghĩa đáng suy ngẫm trong cuộc sống. Dưới ngòi bút tinh tế của Nguyễn Quang Sáng, tác phẩm trở nên độc đáo, đặc sắc cả về nội dung lẫn hình thức nghệ thuật, làm lay động trái tim người đọc bởi những rung cảm về khát vọng tự do và tình yêu thiên nhiên sâu sắc. 

Câu chuyện “Con khướu sổ lồng” xoay quanh chú chim khướu nhỏ bé với giọng hót rất hay, được gia đình nhân vật “tôi” yêu quý hết mực. Một ngày nọ, chú khướu sổ lồng và bay đi mất. Người cha đã không hy vọng nó sẽ trở về. Thế nhưng, chú khướu bé nhỏ đã tìm đường quay lại, mang theo tiếng hót líu lo khiến cho cả nhà rất vui mừng. Lần thứ hai sổ lồng, chú khướu đã không trở về, chú khướu bay đi theo tiếng gọi của bầu trời và tự do, để lại trong lòng nhân vật “tôi” những cảm xúc bùi ngùi xen lẫn niềm vui. Nhân vật “Tôi” đã biết yêu thương, trân trọng thiên nhiên hơn.

Chú chim khướu được tác giả miêu tả vô cùng sinh động, sống động trong chiếc lồng tre xinh xắn. Cái lồng "như mái đình", được chạm trổ hoa văn tinh tế, tạo nên một không gian sống sang trọng, đẹp đẽ cho chú chim. Không chỉ vậy, khướu còn được cung cấp đầy đủ thức ăn, nước uống, sung túc hơn nhiều so với những con chim hoang dã. Ngoại hình của khướu có thể không đẹp nhưng được nhà văn khắc hoạ lại mang những nét độc đáo riêng: “lông một màu đen, trên đầu có một cái chóp trắng, trông nó như một lão già lụ khụ lúc nào cũng đội kết”. Tiếng hót của khướu chính là điểm nhấn đặc biệt nhất, âm thanh líu lo ấy như xua tan đi mọi mệt mỏi, phiền muộn, mang lại cho mọi người cảm giác bình yên. Với gia đình “tôi”, khướu như là một thành viên của gia đình vì tiếng hót của khướu như lời chào buổi sáng, tô điểm thêm cho cuộc sống thêm niềm vui, tiếng cười.

Bỗng dưng một ngày, trong lúc lơ là, chú khướu đã bay khỏi lồng. Cả nhà chìm trong nỗi buồn và hụt hẫng. Thằng út thì trằn trọc suốt đêm, lo lắng cho chú chim bé nhỏ: “Trời mưa lại có gió nữa, con khướu bay đi, nó có sao không ba?”. Tôi an ủi con: “Chim thì phải bay. Chim bay thì có gì phải lo. Con ngủ đi”. Nhưng trong lòng “tôi” cũng buồn, lo lắng và mong chú khướu sẽ quay trở lại. Tuy nhiên, niềm vui vỡ òa khi con khướu bất ngờ trở về vào buổi chiều hôm sau. Tiếng hót líu lo quen thuộc vang lên đã xua tan đi bầu không khí u buồn trước đó. Niềm hạnh phúc lan tỏa trong từng ánh mắt, nụ cười của các thành viên trong gia đình. Mọi người vây quanh con khướu, chào đón nó như một người bạn thân thương trở về sau bao ngày xa cách. Có lẽ, sau quãng thời gian dài bị nhốt ở trong lồng, khi bay trên bầu trời rộng lớn, con khướu lại cảm thấy cô đơn, nhỏ bé và chọn trở về lồng. Tiếng hót buồn thảm của nó như thể hiện sự thất vọng khi khao khát tự do nhưng nhận ra mình không thuộc về nơi đó.

Vào một ngày khác, con khướu lại bay đi, lần này gia đình không còn lo lắng và trăn trở nhiều như lần đầu. Nỗi sợ hãi mất đi con chim đã giảm bớt phần nào, thay vào đó là niềm tin rằng nó sẽ quay trở về, sà vào chiếc lồng quen thuộc. Niềm tin này xuất phát từ sự gắn kết sâu sắc giữa họ và chú chim này. Tuy nhiên, lần này con khướu đã bay đi mãi mãi. Bầu trời bao la ngoài kia đã trở thành nơi con khướu tìm thấy hạnh phúc và sự tự do. Nhân vật “tôi” nhận ra rằng dù có yêu thương và mang đến cho con khướu một chiếc lồng đẹp đầy đủ tiện nghi, nhưng cũng không thể trao cho nó được sự tự do. Cuối cùng, chỉ có nhân vật “tôi” với trái tim đồng điệu, lúc này mới thấu hiểu rằng chim cần được tự do cất cánh tung bay trên bầu trời rộng lớn.

Với ngôn từ giản dị, gần gũi, Nguyễn Quang Sáng đã đem đến cho người đọc một câu chuyện tưởng chừng như chỉ đơn giản là câu chuyện của loài chim khướu nhưng qua đó, tác giả đã gửi gắm thông điệp quan trọng về tình yêu và sự trân trọng đối với thiên nhiên và sự khát khao tự do mãnh liệt trong mỗi sinh linh. Đồng thời, tác giả cũng muốn chúng ta hãy lắng nghe và cảm nhận thiên nhiên với tâm hồn tươi đẹp nhất.

Phân tích Con khướu sổ lồng ngắn gọn - Mẫu 2

"Con khướu sổ lồng" trích từ tập truyện "Con mèo của Phu-gi-ta", là sáng tác tiêu biểu của nhà văn, nhà biên kịch nổi tiếng Nguyễn Quang Sáng. Với ngòi bút tinh tế, tâm hồn nhạy cảm, tác giả đã viết nên một tác phẩm đặc sắc về nội dung và độc đáo trong hình thức nghệ thuật.
Truyện ngắn kể về một con khướu được gia đình nọ nuôi dưỡng. Nó mang đến tiếng hót rất hay. Trong một lần sơ ý, con trai lớn của nhân vật "tôi" đã làm chim bay đi. May mắn thay, nó bay đi rồi lại quay về. Tuy nhiên, lần thứ hai thoát ra khỏi chiếc lồng, chim khướu không quay lại nữa. Từ đây, nhân vật "tôi" bừng tỉnh và thấu hiểu mọi việc "và nó là chim - chim thì phải bay". "Tôi" đã biết yêu thương, trân trọng thiên nhiên bằng một tấm lòng cao đẹp. Đây cũng chính là chủ đề bao trùm toàn bộ tác phẩm.
Trước hết, con khướu - nhân vật trung tâm của truyện được miêu tả rất cụ thể. Nó sống trong một chiếc lồng tuyệt đẹp "cái lồng tre nổi tiếng của Lạng Sơn". Nhìn bên ngoài, cái lồng giống như ngôi nhà tí hon, được thiết kế tỉ mỉ, cẩn thận "Mái lồng như mái đình, quanh lồng được chạm trổ hình hoa văn". Từ trong lồng nhìn ra, con khướu có thể thấy cả khoảng trời bát ngát qua mảnh vườn. Hàng ngày, cuộc sống của con vật diễn ra thật nhẹ nhàng, thức ăn thức uống đầy đủ, chỉ việc ca hót. Ngoài việc đề cập đến hoàn cảnh sống, tác giả cũng khắc họa vẻ bề ngoài của nó qua một số chi tiết "lông một màu đen, trên đầu có một cái chóp trắng". Trái ngược với ngoại hình trông như "một lão già lụ khụ lúc nào cũng đội kết", con khướu có tiếng hót vô cùng trong trẻo, vừa vui vừa xao xuyến.  m thanh ấy khiến lòng người trở nên thảnh thơi, thanh thỏa sau những giờ làm việc mệt nhọc. Giờ đây, con khướu giống như một thành viên chính thức trong gia đình, là "người" mang niềm vui đến cho cả nhà. Có thể thấy, sự gắn bó khăng khít giữa gia đình "tôi" và chim khướu đã phá vỡ tầng quan hệ chủ nhà - vật nuôi.
Sau khi giới thiệu con khướu qua lời "tôi" kể, tác giả hướng ngòi bút tới những câu chuyện gắn liền với nhân vật đặc biệt này. Ở phần này, Nguyễn Quang Sáng tập trung thể hiện suy tư, cảm nhận của các thành viên trong nhà.
Lần đầu tiên con khướu bay đi, cậu con trai út vô cùng bồn chồn. Thằng bé đứng ngồi không yên, từng giây từng phút trông ngóng ba "đón tôi từ ngoài cổng, vừa thấy tôi, nó dang hai tay vừa chạy xô tới vừa la: Ba ơi! Chim bay rồi.". Thậm chí, vào buổi đêm, cu cậu còn thao thức, trăn trở và tỏ ra lo lắng, sốt ruột "Trời mưa lại có gió nữa, con khướu bay đi, nó có sao không ba?". Không chỉ mỗi mình thằng út, cả nhà ai cũng buồn bã, cảm thấy thiếu vắng điều gì đó. Nhân vật "tôi" sau khi nghe tin chim bay đi thì thảng thốt "ngồi phịch xuống ghế", trong lòng trống vắng như cái lồng vậy.
Giây phút "thành viên chính thức trong gia đình, không thể thiếu" quay trở về, hót vang trên vòm cây trước nhà, tất cả mọi người đều vui vẻ, phấn khởi. Cả nhà cùng reo lên, cùng ngước cổ nhìn lên. Họ hạnh phúc, vui sướng đón chào một thành viên đi xa, nay đã trở lại. Dường như, lúc này đây, gia đình "tôi" đang vỡ òa trong niềm xúc động. Chỉ riêng có "tôi" là trầm ngâm suy nghĩ về tiếng hót buồn rượi của con vật. "Tôi" liên tưởng đến hình ảnh đứa con bỏ nhà ra đi rồi ân hận trở về nhưng lại không đủ dũng cảm bước vào ngôi nhà thân thương. Một ý nghĩ thật sâu sắc làm sao!
Khi con vật từ vòm lá buông cánh sà vào lồng, cả nhà "tôi" vội vàng lao ra khỏi chỗ nấp. Họ giành nhau bưng cái lồng như thể muốn ôm trọn nó vào lòng. Hành động "vừa lao ra vừa reo lên" không hề thể hiện sự vui vẻ vì nhốt được con khướu mà là niềm hân hoan khi có thể giữ nó ở riêng bên mình. Việc chim sổ lồng bay đi rồi bay về là chuyện hiếm thấy. Phải chăng, con khướu thực sự coi gia đình "tôi" là ngôi nhà, người thân của mình? Hay giống như những gì "tôi" đã nghĩ: chiếc lồng giam hãm con khướu quá lâu, khiến nó cảm thấy chới với khi bay ra bên ngoài rộng lớn.
Lần thứ hai con chim bay đi, cả gia đình không còn lo lắng, trằn trọc như lần đầu nữa. Họ tin rằng nó sẽ quay trở lại, sẽ sà vào chiếc lồng và hót vang. Có thể thấy, niềm tin ấy được dựng xây, phát triển nhờ lòng gắn kết, thấu hiểu. Cậu con trai lớn của nhân vật "tôi" lại hành động giống lần trước, mang chiếc lồng ra treo ngoài trời để đón thành viên gia đình trở về. Không ai phập phồng, trông mong từng giây từng phút khoảnh khắc con chim bay vào lồng nữa, ngoại trừ con trai út. Chuyện con khướu bay đi mất rồi quay trở về đã chẳng còn là câu chuyện li kì, hấp dẫn sự bàn tán của mọi người. Cậu chuyện ấy bình thường đến mức người ta có thể bình thản đối diện, không chút vội vã hay cuống quýt.
Khi con khướu cánh kề cánh cùng chim mái, bay vút lên trời cao rồi từ đó, không bay về nữa, nhân vật người con lớn vẫn kiên nhẫn chờ. Một sự đợi chờ trong vô vọng, trong tối tăm. Ai cũng tưởng rằng con chim sẽ thuộc lối về, bay đi rồi bay về. Nhưng không, ở thế giới bao la ngoài kia, nó đã tìm được nơi đáng sống. Cuối cùng, giống như bao lần trước, chỉ có người ba - nhân vật "tôi" mới thực sự bừng tỉnh và thấu hiểu. "Tôi" cảm thấy bản thân có thể cho nó chiếc lồng đầy đủ, tiện nghi nhưng không thể cho nó tự do và đôi cánh tình yêu. Sau cùng, chim thì phải bay, phải cất cao đôi cánh tự do trên bầu trời xa xăm kia. Những ý nghĩ của "tôi" ở kết thúc truyện đã cho thấy nhận thức đúng đắn của nhân vật.
Bằng việc sử dụng thành công ngôi kể thứ nhất, ngôn ngữ trong sáng, giản dị, dễ hiểu và hình ảnh gần gũi, thân thuộc, Nguyễn Quang Sáng đã sáng tạo nên một câu chuyện hết sức hấp dẫn. Hình ảnh con khướu bay đi rồi lại trở về chính là biểu tượng của thiên nhiên tươi đẹp. Thông qua hình tượng này, nhà văn khéo léo bày tỏ thông điệp ý nghĩa về việc yêu, trân trọng tự nhiên cùng cuộc sống.
"Con khướu sổ lồng" không có quá nhiều tình tiết cao trào, kịch tính nhưng nó vẫn có sức cuốn hút, hấp dẫn nhất định. Từ đây, Nguyễn Quang Sáng muốn nhắn nhủ mỗi người hãy biết lắng nghe, cảm nhận thiên nhiên từ tấm lòng, tâm hồn cao đẹp.

Sơ đồ tư duy phân tích Con khướu sổ lồng