Soạn Bài Đăm Săn chiến thắng Mtao Mxây SGK 10 trang 39, 40, 41, 42 - Văn Chân trời sáng tạo

Hướng dẫn Soạn bài Đăm Săn chiến thắng Mtao Mxây SGK 10 trang 39, 40, 41, 42 ngắn gọn, hay nhất. Trả lời toàn bộ câu hỏi trong bộ Sách mới Chân trời sáng tạo Ngữ văn lớp 10 chi tiết.. Hi vọng qua bài soạn trên các bạn đã nắm vững được nội dung bài học và chuẩn bị bài trước khi đến lớp tốt nhất. 

Trước khi đọc bài Đăm Săn chiến thắng Mtao Mxây

Hãy nhớ lại một vài nhân vật lịch sử hoặc nhân vật văn học thường được mọi người gọi là anh hùng và cho biết: do đâu mà họ được tôn xưng như thế?

Lời giải 

Một vài nhân vật:

- Nhân vật lịch sử Hai Bà Trung là hai nữ anh hùng đầu tiên của đất nước. Trong cuộc khởi nghĩa chống nhà Hán, họ là những thủ lĩnh oai hùng, lập nên quốc gia mới, phong là Nữ Vương.

- Vị vua nhà Ngô đầu tiên trong lịch sử nước nhà – Ngô Quyền, người nổi tiếng với chiến thắng lẫy lừng trong trận đánh trên sông Bạch Đằng với quân Nam Hán.

- Quang Trung – vị vua thứ hai nhà Tây Sơn. Ông là người cầm binh khởi nghĩa Tây Sơn, đánh bại quân Xiêm và quân Thanh.

- Lãnh tụ vĩ đại của dân tộc Hồ Chí Minh. Bác là người khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, đưa đồng bào từ lầm than, cơ cực sang một chương mới của độc lập, tự do, hạnh phúc.

- Nhân vật Lục Vân Tiên trong tác phẩm cùng tên “Lục Vân Tiên” của tcas giả Nguyễn ĐÌnh Chiểu được xem là anh hùng trong cuộc sống đời thường bởi anh sẵn sàng giúp đỡ người khó khăn, trọng nghĩa, trọng hiệp.

Đọc hiểu bài Đăm Săn chiến thắng Mtao Mxây

Câu 1 (trang 39, SGK Ngữ Văn 10 tập 1)

Đề bài: Lời văn ở đoạn này gần với truyện hay vở kịch?

Lời giải 

Đây là cuộc nói chuyện giữa Đăm Săn với Mtao Mxay, nên lời văn ở đây gần với vở kịch.

Câu 2 (trang 40, SGK Ngữ Văn 10 tập 1)

Đề bài: Lưu ý những hình ảnh được sử dụng để miêu tả Đăm Săn. Những hình ảnh đó có điểm gì độc đáo?

Lời giải 

- Những hình ảnh:

+ Mỗi lần xốc tới: vượt 1 đồi tranh, vượt 1 đồi lồ ô.

+ Chạy vun vút qua phía đông, phía tây.

+ Múa trên cao: gió như bão, vang lên tiếng đĩa khiên đồng.

+ Múa dưới thấp: gió như lốc, vang lên tiếng đĩa khiên kênh.

+ Múa chạy nước kiệu: quả núi 3 lần nứt, 3 đồi tranh bật rễ bay tung.

- Sự độc đáo: Đây là những hình ảnh có phần “nói quá”, nhấn mạnh sức mạnh khủng khiếp của Đăm Săn.

Câu 3 (trang 40, SGK Ngữ Văn 10 tập 1)

Đề bài: Chú ý sự xuất hiện của cụm từ “bà con xem...” và ý nghĩa, tác dụng của nó trong lời kể?

Lời giải

Ý nghĩa:

- Thu hút sự chú ý tới người đọc, tạo sự tò mò đầy lôi cuốn.

- Bạn đọc dễ dàng nhận ra đây là lời của già làng đang kể lại cho bà con. Điều này, giúp câu chuyện trở nên hấp dẫn, chân thực mà đậm tính khách quan.

- Đồng thời thể hiện được sự tôn trọng của già làng.

Câu 4 (trang 41, SGK Ngữ Văn 10 tập 1)

Đề bài: Cảnh tiệc tùng trong đoạn này được miêu tả qua lời của ai? Điều đó giúp ích gì trong việc thể hiện hình tượng nhân vật Đăm Săn?

Lời giải 

- Được kể lại qua lời người già làng.

- Tác dụng: câu chuyện trở nên khách quan, tăng độ thuyết phục. Đăm Săn và mọi người trong khung cảnh tiệc tùng hiện lên rõ nét.

Câu 5 (trang 42, SGK Ngữ Văn 10 tập 1)

Đề bài: Việc miêu tả ngoại hình nhân vật Đăm Săn có gì khác thường và có tác dụng như thế nào?

Lời giải 

- Đăm Săn hiện lên trong cơ thể ngực quấn chéo một tấm mền chiến, khoác một tấm áo chiến, tai đeo nụ, sát bên mình đủ giáo gươm, đôi mắt linh lợi, bắp chân to bằng cây xà ngang, bắp đùi to bằng ống bễ, sức ngang với voi đực, hơi thở ầm ầm tựa sấm dậy. Đăm Săn nằm sấp thì gẫy rầm sàn, nằm ngửa thì gãy xà dọc. Một trang tù tưởng tràn đầy sức trai, tiếng tăm lẫy lừng. Có thể thấy, ngoại hình Đăm Săn được tác giả sử dụng nhiều yếu tố kì ảo, biện pháp nói quá, nhằm nhấn mạnh sức mạnh to lớn, khủng khiếp của chàng. Điều này khiến người đọc cảm nhận được sự cao lớn, sức mạnh hơn người đối với Đăm Săn đồng thời làm tăng sự hấp dẫn, lôi cuốn.

Sau khi đọc bài Đăm Săn chiến thắng Mtao Mxây

Câu 1 (trang 42, SGK Ngữ Văn 10 tập 1)

Đề bài: Tóm tắt các sự kiện chính trong văn bản trên.

Lời giải 

Tóm tắt:

- Sự kiện 1: nghe tin nàng Hơ Nhị bị Mtao Mxay bắt cóc, Đăm Săn đến nhà Mtao Mxay để cứu vợ.

- Sự kiện 2: Đăm Săn thách thức Mtao Mxay.

- Sự kiện 3: Trận chiến giữa Đăm Săn và Mtao Mxay.

- Sự kiện 4: Đăm Săn giành chiến thắng. dân làng mở tiệc ăn mừng.

Câu 2 (trang 42, SGK Ngữ Văn 10 tập 1)

Đề bài: Đăm Săn đã gặp khó khăn gì vào thời điểm cuối cuộc giao chiến với Mtao Mxây? Nhờ đâu mà chàng vượt qua được khó khăn ấy để giành chiến thắng?

Lời giải 

- Đăm Săn gặp khó khăn: Lúc ném cây giáo thần vào đùi Mtao Mxay, nhưng Mtao Mxay không thủng. Đâm vào người Mtao Mxay, cũng không thủng. Thời điểm đấy, cơ thể Đăm Săn đã thấm mệt.

- Nhờ được ông Trời mách lấy cái chày mòn ném vào vành tai Mtao Mxay mà Đăm Săn đã vượt qua được khó khăn để giành chiến thắng.

Câu 3 (trang 42, SGK Ngữ Văn 10 tập 1)

Đề bài: Đăm Săn và Mtao Mxây đều là những tù trưởng tài giỏi, nhưng văn bản trên đã cho thấy, người xứng đáng được xem là anh hùng của cộng đồng chỉ có thể là Đăm Săn. Hãy so sánh hai nhân vật để làm rõ điều đó.

Lời giải 

	Đăm Săn	Mtao Mxây
Thái độ	- Tự tin, mở lời thách thức. - Suốt cả trận chiến luôn bình tĩnh, không run sợ, bản lĩnh.	- Lúc đầu thì ngạo nghễ, giễu cợt. - Sau đó thì sợ hãi, run sợ, cầu xin.
Diễn biến	- Hiệp 1: Đăm Săn múa khiên điêu luyện, mạnh mẽ “Một lần xốc tới, chàng vượt một đồi tranh… một đồi lồ ô. Chàng chạy vun vút qua phía đông… phía tây”. - Hiệp 2: Đớp được miếng trầu của Hơ Nhị, sức mạnh Đăm Săn tăng lên gấp bội. Được sự giúp đỡ của ông Trời, Đăm Săn lấy chày mòn ném vào vành tai Mtao Mxay, giành chiến thắng.	- Hiệp 1: Mtao Mxay múa khiên trong bộ dạng kém xa “Bước cao bước thấp chạy hết bãi tây sang bãi đông. Hắn vung đao chém phập một cái, nhưng chỉ vừa trúng một cái chão cột trâu”. - Hiệp 2: Mtao Mxay “tháo chạy, tránh quanh chuồng lợn,… chuồng trâu…, cuối cùng ngã lăn quay ra đất”. Mtao Mxay đã thất bại trong ê chề.
Đánh giá	Nhân vật anh hùng, giao chiến với Mtao Mxay để cứu người vợ bị bắt cóc. Bằng sức mạnh, bản lĩnh và may mắn, Đăm Săn đã giành chiến thắng.	Kiểu nhân vật tỏ vẻ, ban đầu thoạt nhìn tự tin, ngạo nghễ nhưng càng về sau càng bộc lộ bản chất hèn mòn, sợ sệt.

 

Câu 4 (trang 42, SGK Ngữ Văn 10 tập 1)

Đề bài: Trong sử thi, lời nói của nhân vật thường góp phần quan trọng trong việc thể hiện tính cách, vị thế xã hội của mình. Hãy chọn và phân tích một số lời thoại của Đăm Săn trong văn bản trên để làm rõ điều đó.

Lời giải 

Phân tích:

- Đăm Săn khi đến nhà Mtao Mxay để cứu nàng Hơ Nhị - vợ mình bị bắt cóc, anh xuất hiện không có thái độ sợ sệt mà ngược lại, lời nói đầy thách thức: “…, xuống đây! Ta thách ngươi đọ đao với ta đấy!”, “Xuống, diêng!... Ngươi không xuống ư? Ta sẽ lấy cái sàn hiên của nhà ngươi ta bổ đôi, ta sẽ lấy cái cầu thang của nhà ngươi chẻ ra kéo lửa, ta hun cái nhà của ngươi cho mà xem!”.

- Đăm Săn là người bộc trực, không chơi đểu kẻ thù. Bằng chứng là khi Mtao Mxay sợ bị Đăm Săn đâm lén, anh đã lập tức phản bác “Sao ta lại đâm ngươi khi đang đi xuống nhỉ? Ngươi xem, đến cả con lợn nái của nhà ngươi dưới đất, ta cũng không thèm đâm nữa là!”.

- Khi thấy Mtao Mxay vung đao chém trúng cái chão cột trâu, Đăm Săn tỏ ý coi thường. Rõ ràng, ngay từ đầu cuộc chiến, có thể thấy được tài năng múa khiên vượt bậc của Đăm Săn hơn nghìn lần Mtao Mxay “Sao ngươi lại chém cái chão cột trâu? Còn khoeo chân ta, ngươi dành làm gì?”

- Sau khi giành chiến thắng, tôi tớ và dân làng của Mtao Mxay mang của cải, tài sản về theo Đăm Săn rất đông. Có thể thấy được sự uy tín, độ tin tưởng mà mọi người dành cho người anh hùng Đăm Săn. Buổi tiệc tùng diễn ra, anh không quên cúng thần, cáo tổ tiên, cảm ơn buôn làng. Một con người trọng nghĩa, sống biết điều “ Ơ các con… dâng một con để cúng thần, cáo tổ tiên, cầu sức khỏe cho ta mới đi đánh kẻ thù, bắt tù binh, giẫm nát đất đai một tù trưởng nhà giàu về… Hỡi anh em trong nhà, hỡi bà con trong làng, xin mời tất cả đến với ta!...”.

Câu 5 (trang 42, SGK Ngữ Văn 10 tập 1)

Đề bài: Cho biết:

a. Tác dụng của lối nói quá và cách ví von trong văn bản; nhận xét về ngôn ngữ sử thi.

b. Cụm từ “bà con xem...” trong văn bản trên là lời của ai hướng đến ai? Theo bạn, việc sử dụng những cụm từ như thế trong văn bản sử thi có tác dụng gì?

Lời giải 

a) Lối nói quá và cách ví von được sử dụng tập trung khi miêu tả múa khiên và ngoại hình của Đăm Săn. Cụ thể: 

- “Đăm Săn rung khiên múa. Một lần xốc tới, chàng vượt một đồi tranh. Một lần xốc tới nữa, chàng vượt một đồi lồ ô. Chàng chạy vun vút qua phía đông, vun vút qua phía tây’.

- “Chàng múa trên cao, gió như bão. Chàng múa dưới thấp, gió như lốc. Chòi lẫm đổ lăn lóc. Cây cối chết rụi. Khi chàng múa dưới thấp, vang lên tiếng đĩa khiên kenh. Khi chàng múa chạy nước kiệu, quả núi ba lần rạn nút, ba đồi tranh bật rễ bay tung”.

- “Bắp chân chàng to bằng cây xà ngang, bắp đùi chàng to bằng ống bễ, sức chàng ngang sức voi đực, hơi thở chàng ầm ầm tựa sấm dậy, chàng nằm sấp thì gãy rầm sàn, chàng nằm ngửa thì gãy xà dọc”.

=> Tác dụng: nổi bật lên sức mạnh hơn người, tài năng múa khiên vượt bậc của Đăm Săn.

Ngôn ngữ sử thi: sử dụng ngôn từ địa phương đậm không gian Tây Nguyên, lời văn có sự hào hùng, oai phong.

b) Hướng đến bà con trong buôn làng.

Tác dụng:

- Gây sự chú ý, tò mò cho bà con trong làng lẫn bạn đọc, tăng thêm sự lôi cuốn.

- Lời văn được kể mang tính chân thực, khách quan.

- Thể hiện được thái độ, cảm xúc của người kể chuyện.

Câu 6 (trang 42, SGK Ngữ Văn 10 tập 1)

Đề bài: Cảnh tiệc tùng và hình ảnh Đăm Săn ở nửa sau của văn bản gợi cho bạn suy nghĩ gì về phong tục và không khí hội hè của người Ê-đê?

Lời giải 

Suy nghĩ: khi có chiến thắng vang dội, nhất là chiến thắng từ người tù trưởng trong buôn, buổi tiệc diễn ra nghịt người, trong một thời gian dài, bao nhiêu của cải, vật ngon của lạ đưa tới. Một không khí hiện lên tưng bừng, no say, phấn khởi. Bởi đây là kết quả xứng đáng của một tù trưởng vừa có tâm vừa có tầm như Đăm Săn.

Câu 7 (trang 42, SGK Ngữ Văn 10 tập 1)

Đề bài: Có người cho rằng văn bản Đăm Săn chiến thắng Mtao Mxây có đủ yếu tố của truyện, kịch và thơ. Cho biết ý kiến của bạn về nhận định trên.

Lời giải 

Đối với nhận định trên, em hoàn toàn đồng ý. Bởi lẽ, văn bản kể về cuộc giao chiến của Đăm Săn và Mtao Mxay với những câu văn tự sự, do người kể chuyện kể lại (yếu tố truyện); cuộc hội thoại giữa hai nhân vật có sự phân chia rõ ràng, hơn nữa, trước mỗi lời thoại, đều ghi tên người nói (yếu tố kịch); cuối cùng là có nhiều câu văn ngắn, có vần và nhịp (yếu tố thơ).

>>> Xem trọn bộ: Soạn Văn 10 Chân trời sáng tạo 

-----------------------------

Trên đây Top lời giải đã cùng các bạn Soạn bài Đăm Săn chiến thắng Mtao Mxây SGK 10 trang 39, 40, 41, 42 trong bộ SGK Chân trời sáng tạo theo chương trình sách mới. Chúng tôi hi vọng các bạn đã có kiến thức hữu ích khi đọc bài viết này. Top lời giải đã có đầy đủ các bài soạn cho các môn học trong các bộ sách mới Cánh Diều, Chân trời sáng tạo, Kết nối tri thức. Mời các bạn hãy click ngay vào trang chủ Top lời giải để tham khảo và chuẩn bị bài cho năm học mới nhé. Chúc các bạn học tốt!