[Sách mới] Lý thuyết Tin 10 Bài 16 ngắn nhất: Kiểm thử và gỡ lỗi chương trình (Cánh diều)

Tóm tắt Lý thuyết Tin 10 Bài 16 ngắn nhất: Kiểm thử và gỡ lỗi chương trình (Cánh diều) theo chương trình Sách mới ngắn gọn nhất. Tổng hợp lý thuyết Tin học 10 trọn bộ chi tiết, đầy đủ.

Bài 16: Kiểm thử và gỡ lỗi chương trình - Tin học 10 Cánh diều

1. Lỗi trong chương trình và kiểm thử

Chương trình chúng ta viết ra rất có thể có lỗi. Ngay cả những người lập trình giàu kinh nghiệm cũng có thể viết ra những chương trình còn lỗi. Quá trình xác định lỗi và sửa lỗi được gọi là gỡ lỗi. Người lập trình thường gặp các loại lỗi như sau: 

- Lỗi ngữ nghĩa (còn gọi là lỗi logic) là lỗi mặc dù các câu lệnh viết đúng quy định của ngôn ngữ nhưng sai trong thao tác xử lí nào đó, ví dụ như viết nhầm dấu phép tính, nhằm tên biển, gọi hàm có tham số không dùng hiểu, chỉ sai phạm vi duyệt, thiếu câu lệnh cần thiết. 

- Lỗi cú pháp là lỗi câu lệnh viết không theo đúng quy định của ngôn ngữ, ví dụ như thiếu hoặc thừa ngoặc trong biểu thức, tên biến sai quy cách,...

- Lỗi ngoại lệ (Exceptions Error) còn gọi là lỗi Runtime, là lỗi xảy ra khi chương trình đang chạy, một lệnh nào đó không thể thực hiện được. Lỗi này sẽ được thông báo ngay trên màn hình

Các lỗi ngữ nghĩa thì khó phát hiện hơn, chỉ có thể đoán nhận và tìm thấy thông qua quan sát kết quả thực hiện chương trình với các bộ dữ liệu vào (các bộ test) khác nhau. Những kết quả kiểm thử như vậy có thể dẫn đến việc chỉnh lí, bổ sung hoặc thay đổi thuật toán. Để kiểm tra tính đúng đắn của chương trình so với yêu cầu của đề bài, trước hết cần chuẩn bị các bộ dữ liệu vào. 

Dữ liệu kiểm thử ở hai nhóm đầu cần có kích thước đủ nhỏ để ta có thể kiểm chứng các kết quả do chương trình đưa ra. Dữ liệu ở nhóm thứ hai là để kiểm tra tính trọn vẹn của thuật toán trong thực hiện chương trình. Dữ liệu ở nhóm thứ ba nhằm kiểm tra tính hiệu quả của chương trình và tính hợp lí trong tổ chức dữ liệu.

2. Truy vết với cách bổ sung câu lệnh theo dõi kết quả trung gian

Một cách tìm lỗi ngữ nghĩa rất hay được dùng là bổ sung vào chương trình những câu lệnh đưa ra các kết quả trung gian nhằm truy vết cách xử lí của chương trình. Với cách đó, ta có thể dự đoán và khoanh vùng được phần chương trình chứa các câu lệnh đưa đến kết quả sai. 

Trong ví dụ ở mục 1, hiện tượng có lúc chương trình cho kết quả sai có thể do nguyên nhân ở khâu nhập dữ liệu hoặc ở phạm vi tìm kiếm max. Để tìm xem lỗi ở đâu, ta có thể thêm câu lệnh đưa ra các phần tử tham gia tìm kiếm max, (câu lệnh print ("i = ",1,"max= đưa ra kết quả của chương trình. ",max) . 

3. Truy vết với công cụ gỡ lỗi của ngôn ngữ lập trình

Để người lập trình không cần phải can thiệp vào chương trình nguồn mà vẫn truy vết tìm lỗi được, ngôn ngữ Python cung cấp công cụ Debug

Để kích hoạt chế độ gỡ lỗi, cần thực hiện lần lượt các thao tác sau: 

- Chọn Debug trên cửa sổ Shell và sau đó chọn Debugger (Hình 3) 

- Kết quả là của số Debug Control sẽ xuất hiện (Hình 4) 

- File Edit Shell Debug Options hiện (trong cửa sổ Code). Trên cửa sổ Shell, mở file chương trình cần gỡ lỗi, kết quả là chương trình này xuất

4. Thực hành gỡ lỗi trong chương trình

Bài toán. Cho a là danh sách các số nguyên. Em hãy tạo danh sách b có các phần tử ở vị trí lẻ bằng phần tử ở vị trí tương ứng của a, các phần tử ở vị trí chẵn bằng phần tử ở vị trí tương ứng của a cộng thêm 1, tức là

So sánh số lượng các phần tử giá trị chẵn ở a với số lượng các phần tử giá trị chẵn ở b, đưa ra thông báo. Gọi p là số lượng các phần tử giá trị chẵn ở a, q là số lượng các phần tử giá trị chẵn ở b và đưa ra thông báo “a ít hơn” nếu p<q, “b ít hơn” nếu p>q và “Bằng nhau” trong trường hợp còn lại.

>>> Xem toàn bộ: Tóm tắt lý thuyết Tin 10 ngắn gọn Cánh Diều

-----------------------------

Trên đây Toploigiai đã cùng các bạn Tóm tắt Lý thuyết Tin học 10 Bài 16 Cánh diều: Kiểm thử và gỡ lỗi chương trình theo chương trình Sách mới ngắn gọn nhất. Tổng hợp lý thuyết Tin học 10 trọn bộ chi tiết, đầy đủ. trong bộ SGK Kết nối tri thức theo chương trình sách mới. Chúng tôi hi vọng các bạn đã có kiến thức hữu ích khi đọc bài viết này. Toploigiai đã có đầy đủ các bài soạn cho các môn học trong các bộ sách mới Cánh Diều, Chân trời sáng tạo, Kết nối tri thức. Mời các bạn hãy click ngay vào trang chủ Top lời giải để tham khảo và chuẩn bị bài cho năm học mới nhé. Chúc các bạn học tốt