Phân tích truyện ngắn “Trái tim hổ” của Nguyễn Huy Thiệp

Nguyễn Huy Thiệp là một cây bút xông xáo với nhiều tác phẩm nổi tiếng trên văn đàn văn học Việt Nam. Trái tim hổ là một trong những truyện ngắn thành công của ông khi phản ánh rất nhiều những thông điệp ý nghĩa về cuộc sống. Qua việc phân tích truyện ngắn “Trái tim hổ” của Nguyễn Huy Thiệp chúng ta sẽ làm sáng tỏ được điều này!

Dàn ý Phân tích truyện ngắn “Trái tim hổ” của Nguyễn Huy Thiệp

1. Mở bài

- Khái quát về thân thế, sự nghiệp của Nguyễn Huy Thiệp.

- Giới thiệu hoàn cảnh lịch sử, xã hội, hoàn cảnh ra đời của tác phẩm: trích trong tập truyện Những ngọn gió Hua Tát, được ra mắt ở Pháp và dịch ra nhiều thứ tiếng.

2. Thân bài

- Khái quát chủ đề tác phẩm: khát vọng về một xã hội tốt đẹp, ở đó con người sống với nhau bằng tình yêu và lòng bao dung; những kẻ vô tình, bạc bẽo không còn tồn tại. Nhắc nhở con người nên thức tỉnh, sống với thực tế, lý trí chứ không nên tin vào những điều hão huyền, không có thật.

+ Thể hiện qua tình yêu đẹp đẽ của chàng thanh niên Khó dành cho cô gái Pùa. Tình yêu vượt lên trên ranh giới của cái chết.

+ Thức tỉnh con người sống lý trí: qua việc không nên tin vào những điều hão huyền như có được trái tim hổ sẽ giàu có. Sống cần biết suy xét cái gì đúng, cái gì sai…

- Khái quát giá trị nghệ thuật: xây dựng nhân vật mang đậm màu sắc núi rừng, những đoạn văn tả cảnh thiên nhiên rừng núi đầy màu sắc, cách kể chuyện ly kỳ, hấp dẫn

3. Kết bài

- Khẳng định giá trị nội dung và nghệ thuật của tác phẩm

- Tài năng của nhà văn Nguyễn Huy Thiệp

Phân tích truyện ngắn “Trái tim hổ” của Nguyễn Huy Thiệp

      Nguyễn Huy Thiệp xuất hiện khá muộn trên văn đàn văn học nghệ thuật Việt Nam nhưng nhanh chóng đạt được những đỉnh cao của đời người cầm bút. Những truyện ngắn của ông có thể xếp vào hàng mẫu mực. Tập truyện “Những ngọn gió Hua Tát” là một trong những thành công của ông ở mảng truyện ngắn, trong đó “Trái tim hổ” là tác phẩm mở đầu. Tác phẩm có một cốt truyện đậm chất văn học dân gian nhưng gửi gắm những thông điệp ý nghĩa về cuộc sống đương đại.

      Trái tim hổ xoay quanh một câu chuyện ly kỳ xảy ra ở bản Hua Tát. Có một người phụ nữ xinh đẹp tên là Pùa nhưng không may bị liệt đôi chân, không đi được đến đâu nên suốt ngày phải ở trong nhà. Lại có một con hổ dữ thường xuyên rình rập trong bản nhỏ, reo rắc nỗi kinh hoàng cho người dân nơi đây. Tương truyền rằng trái tim con hổ làm bằng sỏi và trong suốt, nếu ai lấy được nó thì sẽ giàu sang, khoẻ mạnh. Đặc biệt nếu dùng trái tim đó để chữa bệnh thì chắc chắn sẽ khỏi. Tin vào điều hoang đường đó, trai bản rồi người Kinh lũ lượt lên núi để tìm cách giết hổ. Nhưng đã có 10 người bỏ mạng trên rừng do bị hổ vồ. Cuối cùng chàng trai tên Khó đã giết được hổ nhưng vẫn không thoát được cái chết do không may trượt xuống núi. Trái tim của hổ cũng bị một kẻ nào đó hớt tay trên móc lấy. 

      Một câu chuyện đậm chất văn học dân gian với những tình tiết tưởng tượng, hư cấu. Trên nền tình tiết đó nhà văn đã xây dựng nhân vật có những tính cách điển hình đậm nét, điển hình là chàng thanh niên Khó. Khó xuất thân nghèo khó, mồ côi cả cha lẫn mẹ, ngoại hình xấu xí, dị dạng “hai tay dài đến chấm đầu gối, đôi chân khẳng khiu đi như chạy”. Khó thầm yêu Pùa và quyết tâm sẽ lên núi giết hổ để lấy trái tim cứu Pùa. Có thể thấy tình yêu của Khó dành cho người con gái ấy còn mạnh hơn cái chết, có thể chiến thắng thần chết, vượt lên trên những toan tính ích kỷ tầm thường của con người. Trong khi mọi người tìm cách giết hổ để có được sức mạnh, sự giàu sang thì Khó giết hổ chỉ vì muốn cứu người con gái mà anh yêu, cũng không hề nghĩ cho bản thân mình dù chỉ một thoáng. Cái chết của Khó đầy đau đớn và bi kịch vì chàng đã không thực hiện được mong ước của mình. 

      Số phận của cô gái tên Pùa cũng không mấy tốt đẹp, xinh đẹp được bao chàng trai thầm yêu trộm nhớ nhưng đôi chân bị liệt. Ngày xuân đến trai đứng chật vách nhà những cô gái khác còn nhà Pùa thì không có. Pùa như chết dần chết mòn trên căn nhà gỗ của mình. Số phận thật bất công với người con gái ấy, cuối cùng thì Pùa cũng chết trong sự chờ đợi vô vọng.

      Câu chuyện kết thúc đầy bi kịch khi số phận của hai nhân vật không được thay đổi. Sự thật ngặt nghèo dù mộng tưởng đẹp. Đó cũng là lời thức tỉnh con người hãy sống lý trí, tỉnh táo, đừng bao giờ tin vào những điều huyễn hoặc, không có thực trong cuộc sống. Cuộc sống hiện đại với bao quan hệ bộn bề cần những con người luôn biết xét đoán thông minh, biết ứng xử để dành cho những giá trị đích thực có một chỗ đứng xứng đáng. Đó chính là những thông điệp mà nhà văn muốn gửi gắm, sẻ chia.

      Tình yêu của Khó dành cho Pùa, sự hy sinh đến quên bản thân mình của chàng trai ấy cũng thể hiện khát vọng của nhà văn về một cuộc sống tốt đẹp hơn, ở đó con người và con người sẽ chỉ có tình thương, tình yêu, lòng bao dung; ở đó những kẻ vô tình, vô nghĩa, tăm tối và bặm trợn không bao giờ còn tồn tại.

      Có thể nói thành công của  “Trái tim hổ” trước hết nằm ở xây dựng cốt truyện đậm màu sắc cổ tích, truyền thuyết. Cách kể chuyện đầy ly kỳ, hấp dẫn bằng ngôi kể chuyện thứ ba, xây dựng nhân vật mang đậm màu sắc núi rừng với những chi tiết so sánh, tưởng tượng, hư cấu, những đoạn văn tả cảnh thiên nhiên rừng núi đầy màu sắc “Bản Hua Tát ở trong thung lũng hẹp và dài… Xung quanh hồ, khi thu đến, hoa cúc dại nở vàng đến nhức mắt” gợi một không gian núi rừng hoang sơ, thanh bình.

      Trái tim hổ có sức lay động sâu sắc đến với tâm hồn bạn đọc nhờ cách kể chuyện độc đáo, thu hút, đặc biệt là những bài học giá trị được gửi gắm. Thông qua tác phẩm chúng ta càng thêm yêu mến và cảm phục tài năng, cốt cách của nhà văn Nguyễn Huy Thiệp.

-------------------------------------------

Trên đây Toploigiai đã cùng các bạn Phân tích truyện ngắn “Trái tim hổ” của Nguyễn Huy Thiệp. Chúng tôi hi vọng các bạn đã có kiến thức hữu ích khi đọc bài viết này, chúc các bạn học tốt.