Ôn tập SGK 10 trang 79 - Văn Chân trời sáng tạo

Hướng dẫn Soạn bài Ôn tập SGK 10 trang 79 ngắn gọn, hay nhất. Trả lời toàn bộ câu hỏi trong bộ Sách mới Chân trời sáng tạo Ngữ văn lớp 10 chi tiết.. Hi vọng qua bài soạn trên các bạn đã nắm vững được nội dung bài học và chuẩn bị bài trước khi đến lớp tốt nhất. 

Câu 1 (trang 79 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1)

Điền thông tin phù hợp vào bảng sau (làm vào vở):

Hình ảnh (trang 79, SGK Ngữ Văn 10 tập 1)

Văn bản	Chủ đề	Hình thức nghệ thuật đặc sắc
Hương Sơn phong cảnh
Thơ duyên
Lời má năm xưa
Nắng đã hanh rồi

Lời giải 

Văn bản	Chủ đề	Hình thức nghệ thuật đặc sắc
Hương Sơn phong cảnh	Tình yêu thiên nhiên, phong cảnh, đất nước.	Điệp từ, từ ngữ biểu cảm, bộc lộ trực tiếp, từ láy.
Thơ duyên	Thiên nhiên, tình yêu.	Hình ảnh trữ tình; từ láy; nghệ thuật tả cảnh giàu cảm xúc; lấy hình ảnh thiên nhiên để nói về “duyên” của con người.
Lời má năm xưa	Sự giao cảm giữa thiên nhiên và con người.	Hình thức kể chuyện hồi tưởng; sử dụng ngôi kể thứ nhất; từ ngữ đặc trưng của vùng miền.
Nắng đã hanh rồi	Thiên nhiên	Cách gieo vần độc đáo; từ ngữ gợi hình.

Câu 2 (trang 79 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1)

Xác định dạng thức xuất hiện của chủ thể trữ tình ở mỗi bài thơ trong bài học này.

Lời giải 

- Bài Hương Sơn phong cảnh: chủ thể trữ tình ẩn danh.

- Bài Thơ duyên và Nắng đã hanh rồi: chủ thể trữ tình xuất hiện trực tiếp với đại từ nhân xưng “anh” và “em”.

Câu 3 (trang 79 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1)

Từ việc đọc hiểu các văn bản thơ trong bài học này, bạn rút ra được những lưu ý gì trong cách đọc hiểu một văn bản thơ trữ tình?

Lời giải 

Một số lưu ý bản thân rút ra được từ việc đọc hiểu các văn bản thơ trong bài học này:

+ Hiểu được hoàn cảnh sáng tác của bài thơ

+ Hiểu được chủ đề cũng như nội dung chính của bài thơ

+ Hiểu được nghệ thuật mà tác giả dùng trong bài

+ Tìm được chủ thể trữ tình của bài thơ

+ Ý nghĩa , cảm xúc mà tác giả muốn gửi gắm

Câu 4 (trang 79 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1)

Hãy rút ra những điều cần lưu ý:

- Khi viết bài văn phân tích, đánh giá một bài thơ.

- Giới thiệu, đánh giá nội dung, nghệ thuật của một tác phẩm văn học.

Lời giải 

+ Xác định đề tài, mục đích viết

+ Lập dàn ý

+ Bài viết phải đủ 3 phần mở, thân, kết

+ Luận điểm, dẫn chứng phải cụ thể, rõ ràng

- Giới thiệu, đánh giá nội dung, nghệ thuật của một tác phẩm văn học

+ Xác định đề tài, mục đích nói, đối tượng nghe

+ Khi trình bày cần chú ý giọng đọc, đặc biệt là khi đọc thơ

+ Khi trao đổi với người nghe cần tập trung suy nghĩ, đưa rá ý kiến phù hợp

Câu 5 (trang 79 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1)

Viết bài văn phân tích, đánh giá tình cảm với thiên nhiên trong một bài thơ bạn đã học.

Lời giải 

Bài tham khảo

Chủ tịch Hồ Chí Minh là một nhà thơ lớn của dân tộc. Các tác phẩm của Người luôn chứa đựng tình yêu thiên nhiên. Điều đó được thể hiện rõ qua bài thơ “Cảnh khuya” và “Rằm tháng giêng”.

Cả hai tác phẩm khắc họa vẻ đẹp thiên nhiên của núi rừng Việt Bắc trong đêm trăng. Nhưng mỗi bài thơ lại mang một nét độc đáo riêng. Đầu tiên là Cảnh khuya:

“Tiếng suối trong như tiếng hát xa,
Trăng lồng cổ thụ, bóng lồng hoa”

Đêm xuống, trăng càng sáng và lan tỏa khắp mọi không gian. Trong rừng vắng lắng, nhân vật trữ tình càng nghe thấy rõ được tiếng suối nghe càng rõ. Tiếng suối trong đêm khuya như tiếng hát xa dịu êm vang vọng như âm thanh của tiếng hát sâu lắng. Bác đã vận dụng nghệ thuật lấy động tả tĩnh để diễn tả tiếng suối. Không chỉ dừng lại ở đó, ánh trăng chiến khu cũng được Bác khắc họa sinh động. Hình ảnh trăng trong thơ Bác vốn đã rất quen thuộc:

“Trong tù không rượu cũng không hoa
Cảnh đẹp đêm nay khó hững hờ
Người ngắm trăng soi ngoài cửa sổ
Trăng nhòm khe cửa ngắm nhà thơ”

(Ngắm trăng)

Còn trong “Cảnh khuya”, ánh trăng được Bác diễn tả qua câu thơ “Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa” với hai cách hiểu cho người đọc. Đầu tiên là hình ảnh ánh trăng chiếu xuống mặt đất xuyên qua từng tán cây, chiếu xuống cả những bông hoa rừng. Không gian núi rừng Việt Bắc đều ngập trong ánh trăng. Cách hiểu thứ hai là ánh trăng sáng chiếu xuống mặt đất xuyên qua từng tán cây cổ thụ, khi phản chiếu xuống mặt đất tạo ra hình thù như những bông hoa. Cả hai cách hiểu đều cho thấy vẻ đẹp của ánh trăng. Ánh trăng đã trở thành người bạn tri kỷ của nhà thơ ngay cả nơi núi rừng hoang sơ. Bức tranh thiên nhiên núi rừng Việt Bắc dưới cái nhìn của một thi sĩ được hiện lên với nét đẹp thơ mộng, và đầy hoang sơ.

Còn với “Rằm tháng giêng”, thiên nhiên núi rừng Việt Bắc hiện lên trong đêm trăng mùa xuân tràn đầy sức sống:

“Kim dạ nguyên tiêu nguyệt chính viên,”

(Đêm nay, đêm rằm tháng giêng, trăng đúng lúc tròn nhất)

Nhưng không phải là một đêm trăng bình thường, mà là đêm rằm tháng giêng. Trăng lúc này đang ở độ đẹp nhất - “nguyệt chính viên” (trăng đúng lúc tròn nhất). Mọi vật tại nơi đây đều nhuốm màu của ánh trăng.

“Xuân giang, xuân thủy, tiếp xuân thiên;”

(Sông xuân, nước xuân tiếp giáp với trời xuân)

Bác đã sử dụng biện pháp tu từ điệp ngữ - từ “xuân” được nhắc lại ba lần nhằm nhấn mạnh vào sức sống và sắc xuân đang trỗi dậy khắp mọi không gian. Từ “tiếp” gợi ra cho người đọc cảm nhận rằng dường như trời và đất đang giao hòa gặp gỡ nhau bởi sắc xuân rực rỡ. Không gian ấy mở rộng ra cả ba chiều: chiều cao, chiều rộng và chiều sâu làm cho cảnh vật thiên nhiên trở nên rộng lớn hơn chứ không bó hẹp. Sự nối tiếp giữa “sông xuân”, “nước xuân” và “trời xuân” cũng gợi ra vẻ đẹp giao hòa giữa bầu trời và mặt đất đều tràn ngập ánh trăng.

Trong mỗi tác phẩm, Bác lại khắc họa vẻ đẹp thiên nhiên thật khác. Nhưng thiên nhiên luôn xuất hiện giống như một người bạn tri âm, tri kỉ. Người thi sĩ hiện lên giữa thiên nhiên đã gửi vào thiên nhiên những nỗi niềm, tình yêu sâu sắc.

Cả hai bài thơ mang đậm phong cách sáng tác của Bác. Qua những bức tranh thiên nhiên nhiên đó, Hồ Chí Minh gửi gắm tâm tư về sự nghiệp cách mạng của đất nước, cũng như tình yêu thiên nhiên, lòng yêu nước của nhà thơ.

>>> Xem trọn bộ: Soạn Văn 10 Chân trời sáng tạo 

-----------------------------

Trên đây Toploigiai đã cùng các bạn Soạn bài Ôn tập SGK 10 trang 79 trong bộ SGK Chân trời sáng tạo theo chương trình sách mới. Chúng tôi hi vọng các bạn đã có kiến thức hữu ích khi đọc bài viết này. Toploigiai đã có đầy đủ các bài soạn cho các môn học trong các bộ sách mới Cánh Diều, Chân trời sáng tạo, Kết nối tri thức. Mời các bạn hãy click ngay vào trang chủ Toploigiai để tham khảo và chuẩn bị bài cho năm học mới nhé. Chúc các bạn học tốt!