Nội dung chính bài Múa rối nước hiện đại soi bóng tiền nhân SGK Ngữ văn 10 trang 137 (KNTT)

Giới thiệu Nội dung chính bài Múa rối nước hiện đại soi bóng tiền nhân SGK Ngữ văn 10 trang 137 (KNTT) chi tiết nhất về bố cục, thể loại, biện pháp nghệ thuật, phương thức biểu đạt và câu hỏi trong SBT của bài Múa rối nước hiện đại soi bóng tiền nhân.

Bài Múa rối nước hiện đại soi bóng tiền nhân SGK Ngữ văn 10 có nội dung chính như sau

Nội dung chính

Văn bản trình bày những đặc điểm của loại hình văn hóa múa rối nước. Sự ra đời của trò rối nước. Không gian biểu diễn đặc trưng của múa rối nước và đặc điểm của con rối nước. Việc bảo tồn và phát triển rối nước.

1. Tìm hiểu khái quát về tác phẩm 

Thể loại: Văn bản nghị luận

Xuất xứ: Theo tạp chí Heritage, số ra tháng 7/ 2019 tr.116 -118)

Phương thức biểu đạt: Nghị luận

Tóm tắt: Văn bản giới thiệu về nghệ thuật múa rối nước và sự phát triển đến nay của loại hình nghệ thuật này. Về những thông tin chính như

- Lịch sử hình thành.

- Không gian biểu diễn.

- Tạo hình và kĩ thuật biểu diễn.

- Biện pháp bảo tồn và phát triển.

2. Nội dung chính và bố cục tác phẩm 

Nội dung chính

Văn bản trình bày những đặc điểm của loại hình văn hóa múa rối nước. Sự ra đời của trò rối nước. Không gian biểu diễn đặc trưng của múa rối nước và đặc điểm của con rối nước. Việc bảo tồn và phát triển rối nước.

Bố cục

Chia làm 3 đoạn

- Đoạn 1: Từ đầu đến “đúc kết của nhiều thế hệ”: Sự ra đời của trò rối nước.

- Đoạn 2: Tiếp theo đến “để thật tròn vai”: Không gian biểu diễn đặc trưng của múa rối nước và đặc điểm của con rối nước

- Đoạn 3: Còn lại: Việc bảo tồn và phát triển rối nước.

3. Giá trị nội dung và nghệ thuật

Giá trị nội dung

- Văn bản cung cấp thông tin cho người đọc về một loại hình nghệ thuật truyền thống của dân tộc - múa rối nước ở nhiều phương diện như nguồn gốc, cách thức hoạt động, sân khấu và giá trị của nó trong đời sống hiện đại

- Thể hiện niềm tự hào và ca ngợi đối với bộ môn truyền thống của dân tộc, giúp người đọc hiểu và trân trọng hơn những giá trị đó

- Cho thấy những thách thức và khó khăn của múa rối nước trong bối cảnh xã hội hiện đại ngày nay khi rất nhiều các loại hình giải trí khác ra đời

Giá trị nghệ thuật

- Lời văn rõ ràng, rành mạch

- Ngôn từ phù hợp với văn bản thông tin

- Văn phong mạch lạc, dễ hiểu, truyền tải được thông tin một cách khách quan

- Thể hiện được những đặc trưng của một bài tạp chí như nội dung, sapo, bố cục,...

4. Câu hỏi trong SBT

Đọc lại văn bản Múa rối nước - hiện đại soi bóng tiền nhân trong SGK Ngữ văn 10, tập một (tr. 137 - 139) và trả lời các câu hỏi:

Câu 1: Nhan đề văn bản đã tạo nên sự hấp dẫn như thế nào với người đọc?

Lời giải

Nhan đề văn bản Múa rối nước - hiện đại soi bóng tiền nhân gợi lên sự chờ đợi xem tác giả sẽ trình bày như thế nào về sự phản chiếu của đời sống hiện đại trên nền nghệ thuật múa rối nước cổ truyền đang được làm hồi sinh.

Câu 2: Nội dung hai câu đầu của phần sa-pô tập trung nhấn mạnh điều gì? Tại sao người viết lại quan tâm đến điều đó?

Lời giải

Nội dung hai câu đầu của phần sa-pô tập trung nhấn mạnh cái lạ, cái độc đáo của nghệ thuật rối nước: khác biệt với nhiều nghệ thuật sân khấu khác ở “sàn diễn”, “diễn viên” ở sự hoán chuyển vị trí, chức năng giữa con người với đạo cụ. Đây là một sự nhấn mạnh đầy dụng ý, kích thích trí tò mò của người đọc, nhất là người đọc nước ngoài đến Việt Nam và đang muốn tìm hiểu bản sắc văn hoá của dân tộc ta.

Câu 3: Từ những thông tin được trình bày trong văn bản, hãy lập một bảng tra cứu về nghệ thuật múa rối nước với sự chú thích ngắn gọn về các từ, cụm từ như: nhà rối (thuỷ đình), buồng trò, con rối, sào, dây, âm nhạc,... (Lưu ý: có thể tìm đọc thêm các tài liệu liên quan để có được bảng tra cứu đầy đủ theo cách nhìn nhận của mỗi cá nhân).

Lời giải

Tuy văn bản Múa rối nước - hiện đại soi bóng tiền nhân mới chỉ bước đầu giới thiệu về nghệ thuật rối nước Việt Nam nhưng cũng đã đưa đến được cho độc giả những thông tin rất cơ bản. Hãy ghi chép các thông tin đó để lưu lại và bổ sung dần vào vốn hiểu biết về di sản nghệ thuật quý báu này của cha ông.

Câu 4: Theo bạn, ý tưởng “hiện đại soi bóng tiền nhân” đã được tác giả triển khai qua những thông tin cụ thể nào? Hãy nêu nhận xét về cách triển khai đó.

Lời giải

Ý tưởng “hiện đại soi bóng tiền nhân” đã được tác giả triển khai qua các thông tin cụ thể sau: “Thời nay, thuỷ đình được dựng ngay trong các nhà hát và trong các khu du lịch sinh thái,.. với sân khấu là hồ nhân tạo. Khán giả làng đứng ngồi xúm xít quanh ao xem rối. [...] giữa hay hãy gió trời còn khán giả phố lại xem rối giữa mát mẻ điều hoà - “Bên cạnh những sinh hoạt biểu diễn hội hè đã thành thông lệ ở nhiều làng xã, trên khắp cả nước có rất nhiều địa điểm tổ chức biểu diễn múa rối nước hấp dẫn khán giả, đặc biệt là các khán giả nhỏ tuổi và người nước ngoài".

Trong các thông tin nêu trên, người đọc đều nhận ra sự kết hợp giữa truyền thống và hiện đại trong các nỗ lực làm sống lại những giá trị tinh thần từng nuôi dưỡng tâm hồn bao thế hệ người Việt. Tác giả dường như cho thấy một vấn đề: nghệ thuật cổ truyền như rối nước muốn có chỗ đứng trong đời sống hôm nay thì bắt buộc phải thích ứng với các điều kiện mới. Tất nhiên, thích ứng thế nào để cho bản sắc không bị phai nhạt lại là câu hỏi còn để ngỏ.

Câu 5: Bạn hiểu như thế nào về sự trăn trở của những người yêu nghệ thuật múa rối nước được đề cập ở cuối văn bản? Bạn có thể góp thêm ý kiến gì về vấn đề này?

Lời giải

Sự trăn trở của những người yêu nghệ thuật rối nước được đề cập ở cuối văn bản xoay quanh các từ “duy trì”, “bảo tồn” và “phát triển”. Duy trì và bảo tồn quả không dễ vì lớp người thực sự yêu và hiểu hồn của rối nước còn không nhiều, trong khi con người thời nay bị cuốn theo rất nhiều hình thức giải trí mới, hấp dẫn và phù hợp hơn. Hơn nữa, bảo tồn nghệ thuật múa rối nước luôn gắn liền với việc tổ chức biểu diễn chứ không đơn thuần là việc tàng trữ một cái gì mang tính vật thể. Muốn biểu diễn thành công phải cần rất nhiều điều kiện, trong đó có việc phục dựng lại bối cảnh phù hợp, giống bối cảnh của đồng quê xưa. Giữ nguyên vẹn những gì đã có thì sớm muộn múa rối nước cũng sẽ trở nên xa lạ với hậu duệ của những bậc tiền nhân đã sáng tạo ra múa rối nước. Nhưng phát triển thể nào để phần tinh hoa của múa rối nước không bị biến dạng, đó là cả một vấn đề lớn chưa thể có câu trả lời dứt khoát.