logo

Mở bài 4 câu đầu Cảnh ngày hè

Tuyển chọn các mẫu mở bài 4 câu đầu bài thơ Cảnh ngày hè và những bài văn hay cùng chủ đề đầy đủ, đặc sắc nhất. Qua các mẫu mở bài và bài văn mẫu do Top lời giải biên soạn dưới đây, các em sẽ có thêm nhiều tài liệu học môn Ngữ Văn hữu ích. Cùng tham khảo nhé!


Mở bài Phân tích 4 câu đầu bài thơ Cảnh ngày hè – Mẫu 1

Nguyễn Trãi, vị anh hùng tên tuổi lẫy lừng trong lịch sử chống giặc ngoại xâm của dân tộc ta, là một con người tài năng kiệt xuất. Ông không chỉ để lại di sản phong phú về các mặt chính trị, quân sự, ngoại giao mà còn khẳng định tài năng của mình qua sự nghiệp văn chương đồ sộ.

Có thể nói, ông là người khởi đầu cho nền thơ cổ điển bằng tiếng Việt qua tập thơ Nôm “Quốc âm thi tập” nổi tiếng. Bài “Cảnh ngày hè” là một bài trong số đó, nơi mà tác giả đã gửi gắm mọi tư tưởng, tình cảm yêu đời, yêu thiên nhiên và ước vọng cao đẹp của mình. Nổi bật trong tác phẩm là 4 câu thơ đầu khắc hoạ bức tranh thiên nhiên sống động:

“Rồi hóng mát thuở ngày trường,

Hòe lục đùn đùn tán rợp giương.

Thạch lựu hiên còn phun thức đỏ,

Hồng liên trì đã tiễn mùi hương.”


Mở bài Phân tích 4 câu đầu bài thơ Cảnh ngày hè – Mẫu 2

Nguyễn Trãi là một nhà thơ kiệt xuất của dân tộc, danh nhân văn hóa thế giới. Ông để lại cho đời sau nhiều tác phẩm có giá trị lớn. Nếu như “Bình Ngô đại cáo” của ông mang đầy nhiệt huyết, lòng tự tôn dân tộc thì bài thơ “Cảnh ngày hè” là một bức tranh về vẻ đẹp thiên nhiên và tâm hồn của Nguyễn Trãi.

Mở đầu bài thơ “Cảnh ngày hè” là bốn câu thơ miêu tả cảnh ngày hè:

“Rồi hóng mát thuở ngày trường

Hòe lục đùn đùn tán rợp giương

Thạch lựu hiên còn phun thức đỏ

Hồng liên trì đã tiễn mùi hương”


Mở bài Phân tích 4 câu đầu bài thơ Cảnh ngày hè – Mẫu 3

Bài thơ “Cảnh ngày hè” của Nguyễn Trãi đã cho thấy một tâm hồn chan chứa tình yêu thiên nhiên, yêu đời, yêu nhân dân và yêu đất nước của nhà thơ. Đặc biệt trong 4 câu đầu tác phẩm, nhà thơ đã tinh tế vẽ nên một bức tranh thiên nhiên với bút pháp “thi trung hữu hoạ”:

“Rồi hóng mát thuở ngày trường

Hoè lục đùn đùn tán rợp gương

Thạch lựu hiên còn phun thức đỏ

Hồng liên trì đã tiễn mùi hương”


Mở bài Phân tích 4 câu đầu bài thơ Cảnh ngày hè – Mẫu 4

Nhắc đến Nguyễn Trãi, người ta nhớ ngay đến hình ảnh của một nhà quân sự, chính trị tài ba, người viết nên Bình Ngô đại cáo như một lời tuyên ngôn độc lập hào sảng khai sinh ra đất nước, một vị lãnh đạo có tấm lòng yêu nước thương dân cao cả.

Nhưng bên cạnh con người chính trị ấy vẫn tồn tại một Nguyễn Trãi “Hoàng các thanh phong ngọc thự tiên” (Gió thanh hây hẩy gác vàng, người như một ông tiên ở trong nhà ngọc). Và chính nó đã góp phần hoàn thiện hình ảnh Nguyễn Trãi được Lê Thánh Tông mệnh danh Ức Trai tâm thượng quang khuê tảo.

Đọc 4 câu đầu Cảnh ngày hè, thưởng lãm bức tranh thiên nhiên sống động ta càng thêm thấm thía nỗi lòng của người Tóc nên bạc bởi lòng ưu ái, nhàn cư mà chẳng nhàn tâm:

Rồi hóng mát thuở ngày trường,

Hoè lục đùn đùn tán rợp giương.

Thạch lựu hiên còn phun thức đỏ,

Hồng liên trì đã tiễn mùi hương.


Mở bài Phân tích 4 câu đầu bài thơ Cảnh ngày hè – Mẫu 5

Vẻ đẹp độc đáo, đầy sức sống của bức tranh thiên nhiên và vẻ đẹp tâm hồn của Nguyễn Trãi đã làm nên những nét đặc sắc trong bài “Cảnh ngày hè”. Cảnh sắc và con người đã có sự hòa điệu, cộng hưởng với nhau. Nguyễn Trãi chọn cách sống thanh nhàn nhưng tâm không nhàn. Ông luôn hướng lòng mình lo nghĩ cho dân, cho nước. “Cảnh ngày hè” là bài thơ số 43/61 trong chùm thơ có tên chung là ” Bảo kính cảnh giới”, trích trong ” Quốc âm thi tập”- tập thơ đặt nền móng, mở đường cho sự phát triển của thơ ca bằng tiếng Việt.

“Cảnh ngày hè” được viết trong khoảng thời gian Nguyễn Trãi lui về ở ẩn tại Côn Sơn. Bằng thể thơ thất ngôn xen lục ngôn, trong 4 câu thơ đầu đã phác họa bức tranh thiên nhiên và vẻ đẹp tâm hồn Nguyễn Trãi. Ông ngắm cảnh với một tâm trạng thư thái, thanh thản trước thiên nhiên ngày hè tươi đẹp.


Mở bài Phân tích 4 câu đầu bài thơ Cảnh ngày hè – Mẫu 6

Nguyễn Trãi là một tên tuổi lớn mà nhắc đến ai cũng biết và tưởng nhớ khâm phục những bài thơ, bài cáo của ông. Nguyễn Trãi đã để lại một số lượng tác phẩm đồ sộ với những thể loại khác nhau và có những thành công, đặc sắc nghệ thuật khác nhau.

Nếu như ở bài Bình Ngô Đại Cáo chúng ta thấy một bản cáo trạng với lời thơ đanh thép, những lập luận chặt chẽ, sắc bén thì đến với bài thơ Cảnh Ngày Hè ta lại thấy những vần thơ thiên nhiên và tâm trạng chủ quan vô cùng hấp dẫn. Bài thơ được trích trong tập quốc âm thi tập của ông. Ngay trong 4 câu thơ đầu, Nguyễn Trãi đã khắc hoạ bức tranh cảnh vật ngày hè để lại trong lòng người đọc bao ấn tượng khó phai.


Mở bài Phân tích 4 câu đầu bài thơ Cảnh ngày hè – Mẫu 7

Cảnh ngày hè là một trong số những tác phẩm nổi bật của tác gia Nguyễn Trãi, được rút từ “Quốc âm thi tập”, một tập thơ Nôm xuất sắc của thời đại. Tác phẩm được viết khi nhà thơ đang có cuộc sống ẩn dật, xa rời nhiếp chính. Trong đó, bức tranh thiên nhiên cảnh ngày hè trong 4 câu thơ đầu được tác giả miêu tả với những nét đặc sắc riêng biệt.


Mở bài Phân tích 4 câu đầu bài thơ Cảnh ngày hè – Mẫu 8

Nguyễn Trãi là một nhân vật toàn tài hiếm có của lịch sử trung đại Việt Nam. Ông là nhà quân sự, nhà văn hóa lớn với tấm lòng yêu nước thương dân trong bất cứ hoàn cảnh nào. Ông cũng là người đặt nền móng và mở đường cho sự phát triển của thơ ca tiếng Việt. Nhắc đến Nguyễn Trãi, người ta không thể không nhắc đến một tập thơ được xem là tác phẩm mở đầu cho văn học chữ Nôm – “Quốc âm thi tập”. “Cảnh ngày hè” là một bài thơ tiêu biểu. 4 câu thơ đầu là khắc hoạ tinh tế của Nguyễn Trãi trước bức tranh ngày hè.


Mở bài Phân tích 4 câu đầu bài thơ Cảnh ngày hè – Mẫu 9

“Quốc âm thi tập” của Nguyễn Trãi là một bầu không gian trữ tình đặc sắc. Tác phẩm phong phú về cảnh và tình mà bài số bốn mươi ba trong chùm “Bảo kính cảnh giới” chứa đựng những nét độc đáo, thấp thoáng niềm tâm sự của tác giả. Bài thơ này có người đặt tên là “Cảnh mùa hè”.

Câu thơ đầu tiên, ta đọc lên thoáng qua sao có vẻ an nhàn, êm đềm thanh thoát đến thế:

“Rồi hóng mát thuở ngày trường”.

Mở bài 4 câu đầu Cảnh ngày hè hay nhất

Bài văn Phân tích 4 câu đầu bài thơ Cảnh ngày hè – Mẫu 1

Cảnh ngày hè là một trong số những tác phẩm nổi bật của tác gia Nguyễn Trãi, được rút từ “Quốc âm thi tập”, một tập thơ Nôm xuất sắc của thời đại. Tác phẩm được viết khi nhà thơ đang có cuộc sống ẩn dật, xa rời nhiếp chính. Trong đó, bức tranh thiên nhiên cảnh ngày hè trong 4 câu thơ đầu được tác giả miêu tả với những nét đặc sắc riêng biệt.

“Rồi hóng mát thuở ngày trường”

Sau khi cáo quan về ở ẩn, Nguyễn Trãi đã sống cuộc sống giản dị, gắn liền với thiên nhiên nơi quê nhà. Trong cuộc sống an nhàn, thanh bình ấy, Nguyễn Trãi có dịp sống và cảm nhận trọn vẹn vẻ đẹp của thiên nhiên. Tình yêu cuộc sống, tấm lòng tha thiết với cuộc đời đã giúp ông phát hiện ra những vẻ đẹp rực rỡ của ngày hè, đồng thời qua bức tranh ngày hè trong “Cảnh ngày hè”, ông còn kín đáo thể hiện những tâm sự, khát vọng cao cả của bản thân về một khung cảnh quốc thái dân an, nhân dân được đời đời ấm no.

Lúc nhàn rỗi, việc hóng mát suốt ngày dài khiến con người có chút chán ngán, nhưng đó là cái thanh thản, khoan thai trước thiên nhiên vạn vật, bỏ lại sau lưng bao bon chen bộn bề trong cuộc sống. Ngay từ câu thơ thứ hai, tác giả đã miêu tả:

“Hòe lục đùn đùn tán rợp giương.

Thạch lựu hiên còn phun thức đỏ

Hồng liên trì đã tiễn mùi hương”

Cây hoa trước sân, lá xanh đùn đùn, tán rộng giương ra, cây lựu trước hiên nhà còn liên tục trổ ra những bông hoa đỏ thắm, sen hồng ngoài ao vẫn nức hương thơm ngát. Tác giả liên tiếp liệt kê cảnh sắc mùa hè, sử dụng những động từ mạnh như “đùn đùn, rợp, giương, phun, tiên’, bộc lộ sức sống căng đầy, chất chứa trong từng tạo vật. Các tính từ chỉ màu sắc như màu xanh của cây hòe, sắc đỏ rực rỡ của hoa thạch lựu, sắc hồng dịu dàng của hồng liên đã tạo nên một bức tranh đầy màu sắc, một vẻ đẹp rực rỡ.

Những tính từ chỉ màu sắc “đỏ”, “hồng” cũng được sử dụng linh hoạt để tái hiện đầy chân thực bức tranh nhiều màu sắc của ngày hè. Bức tranh cảnh ngày hè được mở ra với sắc xanh của cây hòe như muốn dồn dập, tuôn ra mãnh liệt, tán lá như muốn tỏa rộng ra mãi, một nguồn sống dồi dào bất tận. Cộng hưởng với sắc xanh ấy là sắc đỏ của hoa lựu. Trong một câu thơ mà có đến hai từ gợi sắc đỏ:” đỏ” và “lựu:, bản thân từ “lựu” cũng gợi ra cái đỏ mọng quyến rũ. Nắng hè rực cháy được tô đậm hơn bao giờ hết.

Nếu ở câu thơ trên, ta bắt gặp từ “đùn” và “giương” thì ở câu thứ ba, tác giả lựa chọn từ “phun” để miêu tả, góp phần thể hiện sức sống căng tràn bên trong cảnh vật. Từ “còn” diễn tả trạng thái tiếp diễn.

Và cuối cùng, chi tiết làm nên nét đẹp hoàn hảo cho bức tranh cảnh ngày hè là hình ảnh đóa sen hồng với hương thơm nức. “Tiễn” ở đây nghĩa là đầy, là thừa. “Tiễn mùi hương” hay chính là “ngát mùi hương”. Nhà thơ đã diễn tả được hương sen đặc trưng của ngày hè. Tác giả cảm nhận sắc hè qua cả hình ảnh, màu sắc, hương vị. Tất cả đều tỏa ra sức sống bất tận và vẻ đẹp rực rỡ.

Bức tranh thiên nhiên cảnh ngày hè được miêu tả với nét đẹp của sức sống, của tuổi trẻ. Vạn vật dưới ánh nắng hè dường như tỏa sáng chói lòa hơn, mang trong mình một dòng nhựa tiềm tàng, sẵn sàng khoe sắc thắm. Điểm đặc biệt ở đây là tác giả đã sử dụng toàn bộ giác quan để miêu tả cảnh sắc mùa hè, cộng hưởng thêm lối dùng từ rất chính xác và phong phú. Tất cả đã tạo nên một bức tranh có màu, có hồn, có hương vô cùng sáng tạo và độc đáo.


Bài văn Phân tích 4 câu đầu bài thơ Cảnh ngày hè – Mẫu 2

Nhắc đến Nguyễn Trãi, người ta nhớ ngay đến hình ảnh của một nhà quân sự, chính trị tài ba, người viết nên Bình Ngô đại cáo như một lời tuyên ngôn độc lập hào sảng khai sinh ra đất nước, một vị lãnh đạo có tấm lòng yêu nước thương dân cao cả.

Nhưng bên cạnh con người chính trị ấy vẫn tồn tại một Nguyễn Trãi “Hoàng các thanh phong ngọc thự tiên” (Gió thanh hây hẩy gác vàng, người như một ông tiên ở trong nhà ngọc). Và chính nó đã góp phần hoàn thiện hình ảnh Nguyễn Trãi được Lê Thánh Tông mệnh danh Ức Trai tâm thượng quang khuê tảo.

Đọc 4 câu đầu Cảnh ngày hè, thưởng lãm bức tranh thiên nhiên sống động ta càng thêm thấm thía nỗi lòng của người Tóc nên bạc bởi lòng ưu ái, nhàn cư mà chẳng nhàn tâm:

Rồi hóng mát thuở ngày trường,

Hoè lục đùn đùn tán rợp giương.

Thạch lựu hiên còn phun thức đỏ,

Hồng liên trì đã tiễn mùi hương.

Thi nhân xưa vẫn đến với thiên nhiên bằng bút pháp vịnh, còn ở đây Nguyễn Trãi lại thiên về tả, lại là tả một cách hết sức sinh động. Hiện lên trước mắt người đọc bức tranh cảnh gày hè tràn đầy sức sống. Bức tranh ấy lại được phát hiện trong một tâm thế khá đặc biệt:

Rồi hóng mát thuở ngày trường.

Câu thơ trên đã gợi lên được phong thái và cuộc sống bình dị của Nguyễn Trãi nơi vùng quê thanh bình. Rời xa chốn quan trường nhiều đấu tranh, bất công, ông lựa chọn cho mình một con đường riêng, xa lánh việc quân, gần gũi và chan hòa với thiên nhiên. Thời gian không được nhắc đến nhưng người đọc sẽ nhận ra đó là mùa hè.

Tuy câu thơ không vướng bận lo âu nhưng chắc hẳn người đọc vẫn nhận ra được tâm sự của tác giả. Dù không bận việc nước, việc quân nhưng trong lòng ông còn nhiều tâm sự chưa giãi bày. Đó là cái cảnh hưởng nhàn bất đắc dĩ. Nhịp thơ ngắt thật lạ lùng như kéo dài cảm giác của một ngày rỗi rãi. Rỗi rãi nên đi hóng mát chứ việc ấy cũng không đem lại cho nhà thơ cảm giác thư thái và nhàn tảng thực sự. Thế nên ngày mới là ngày trường, ngày dài, vô vị và chán chường.

Thế nhưng tất cả những tâm tư dồn nén ấy khi bắt gặp cảnh thiên nhiên như đang “cựa quậy” sống động đã phải nhường chỗ cho cảm xúc vui thích, say mê. Tính sinh động của thiên nhiên được thể hiện trong từng đường nét, màu sắc và âm thanh sự sống. Màu lục của lá hòe làm nổi bật màu đỏ của hoa thạch lựu; ánh mặt trời buổi chiều lại như dát vàng lên những tán hòe xanh. Ba câu thơ tiếp theo mang đậm đặc trung của không gian mùa hè:

Hoè lục đùn đùn tán rợp giương

Thạch lựu hiên còn phun thức đỏ

Hồng liên trì đã tiễn mùi hương

Một bức tranh mùa hè nhiều màu sắc, cảnh vật thiên nhiên dường như đan cài vào nhau tạo nên đường nét và sức sống của mùa hè. Hình ảnh cây hòe, cây thạch lựu, cây hồng là những đặc trưng của mùa hè. Màu sắc của những loài cây ấy đã gợi lên một không gian tràn ngập màu sắc và sự sôi động.

Qua ngòi bút của Nguyễn Trãi người đọc nhận ra một khu vườn tràn trề sức sống. Ắt hẳn ai ai cũng thích một cuộc sống thanh thản, trầm tĩnh như thế này. Có lẽ đây là đặc trưng của mùa hè đất Bắc. Trong bức tranh Cảnh ngày hè không chỉ có sắc mà còn có hương. Nguyễn Trãi nói rằng đã tiễn mùi hương nhưng thực ra ông đã khiến cho hương sen ấy còn bay phảng phất mãi trong không gian cùng khí trời mùa hè rực rỡ.

Không giống như bức tranh mùa hè có phần thô tháp của tác giả thời Hồng Đức Nước nồng sừng sực đầu rô trỗi / Ngày nắng chang chang lưỡi chó lè, bức tranh ngày hè của Nguyễn Trãi vẫn dân dã đầy sức sống nhưng lại mang đến cho người ta cảm giác dễ chịu. Có lẽ bởi cái “bừng bừng sự sống” đang trỗi dậy trong lòng người ngắm cảnh và cũng bởi hương sen dịu ngọt vẫn còn phảng phất đâu đây trong làn gió mùa hè.

Thiên nhiên chứa chan bao cảm xúc, lúc dịu nhẹ lan tỏa, lúc phun trào để rồi cuối cùng đọng lại trong cảm giác man mác tiếc nhớ làn hương thanh thoát của sen hồng cuối hè. Cảnh vật được miêu tả vào cuối ngày (lầu tịch dương – lúc mặt trời sắp lặn) nhưng sự sống thì không dừng lại. Có một cái gì thôi thúc tự bên trong, đang ứa căng, đang tràn đầy, không kìm lại được, phải đùn đùn tán rợp giương, phải phun thức đỏ…

Sức sống căng tràn và tất cả đều đang trong trạng thái vận động, “cựa quậy” không ngừng nghỉ. Bức tranh ấy làm ta nhớ đến hình ảnh Ngoài tường lửa lựu lập lòe đâm bông của Nguyễn Du. Chỉ có điều nếu như từ lập lòe của Nguyễn Du thiên về tả hình sắc thì với từ phun, Nguyễn Trãi lại thiên về tả sức sống, mặc dù xét về mức độ tinh tế trong cái nhìn cảnh vật, không thể nào có sự so sánh kém, hơn.

Qua bức tranh thiên nhiên sinh động và đầy sức sống, chúng ta cảm nhận được sự giao cảm mạnh mẽ nhưng tinh tế của nhà thơ đối với cảnh vật. Thi nhân đã đón nhận thiên nhiên với rất nhiều giác quan: thị giác, thính giác, khứu giác và cả một “linh giác” nhạy bén để có được những liên tưởng hết sức độc đáo.

Tác giả đã biết hòa phối màu sắc, âm thanh và đường nét theo qui luật của hội họa, của âm nhạc khiến cho bức tranh thiên nhiên vừa có hình, vừa có hồn vừa gợi tả lại vừa sâu lắng. Đối với một người mà Túi thơ chứa hết mọi giang san như Nguyễn Trãi, thì hồn thơ đã đồng cảm với thiên nhiên mạnh mẽ và tinh tế đến như vậy đó.

Bởi thế nên không có gì là đáng ngạc nhiên khi Xuân Diệu đã nhận xét rằng: trong thơ Việt Nam, chưa có một nhà thơ nào yêu mến tha thiết thiên nhiên và có những vần thơ đẹp đẽ tinh vi, sâu sắc về thiên nhiên cho bằng Nguyễn Trãi (…). Hồn thơ của Nguyễn Trãi với thiên nhiên là một hiện tượng đặc biệt.

---/---

Trên đây là các mẫu mở bài 4 câu đầu bài thơ Cảnh ngày hè và những bài văn hay cùng chủ đề đầy đủ, đặc sắc nhất do Top lời giải đã biên soạn. Hy vọng sẽ giúp ích các em trong quá trình làm bài và ôn luyện cùng tác phẩm. Chúc các em có một bài văn thật tốt!

icon-date
Xuất bản : 14/05/2022 - Cập nhật : 27/11/2022