Đọc hiểu Đá trổ bông

Trả lời câu hỏi Đọc hiểu Đá trổ bông: Xác định ngôi kể của truyện ngắn. Những nhân vật nào được nhắc đến trong truyện? Nhân vật chính là ai? Sự kiện nào được nhà văn nhắc tới năm Khờ lên chín tuổi?  Chỉ ra và phân tích tác dụng của một biện pháp tu từ

Đọc ngữ liệu và thực hiện các yêu cầu sau:

Khờ, thằng nhỏ gánh nước đi đằng trước tôi, đang bốc khói. Bằng mắt thường cũng thấy một làn hơi mỏng bả lả gợn quanh nó, nhất là từ đôi ống quần ướt mèm. Nước trong thùng ở hai đầu quang gánh dù không sánh ra chút nào, nhưng cứ nghĩ lên đến đỉnh núi chắc chỉ còn lưng lửng, vì nước bốc hơi. Mình thì có hơn gì, tôi nghĩ, cũng sắp bốc cháy tới nơi rồi. Nắng hệt một chảo mật nấu sôi, và những con người bé nhỏ ngụp lặn trong ấy chín nhừ, mặt mày đỏ lựng. Thỉnh thoảng Khờ dừng lại để chờ tôi lúc này hồng hộc thở, bước từng bậc đá bằng đôi chân không biết của ai. Dù nó đã lên xuống núi mười bảy lần trong ngày, gánh nước uống cho chục ngoài hộ dân sống trên ấy. Hỏi Khờ sắp tới nơi chưa, nó kêu xíu nữa. Chữ “xíu” không làm tôi mừng, vì biết mình còn trèo nhiều dốc đá mới chạm chân đỉnh núi trọc bon không cây cối. “Đám đá này mơi mốt trổ bông”, Khờ nói. Năm Khờ chín tuổi, mẹ dắt nó lên ngọn núi Trời này, bảo ngồi đó đợi đá trổ bông mẹ lên đón. Rồi bà mẹ trẻ xuống núi, biệt dạng. Chị chủ quán nước ngay bên sườn núi vẫn còn nhớ gương mặt cô gái đó, “trẻ măng, đem con đi bỏ mà mặt tỉnh bơ, trửng giỡn với mấy thằng kiếm củi”. Chắc là sớm làm mẹ đơn thân, không mang vác nổi thằng nhỏ khờ căm đặt đâu ngồi đó. Chắc là ngủ quên trên cỏ rồi đẻ Khờ, như những bà mẹ Việt cổ xưa vẫn cấn bầu nhờ uống nước trong gáo dừa, ướm chân vào dấu chân lạ.

Thằng nhỏ từng có cái tên tử tế, nhưng người xóm núi quên mất rồi. Nói cho cùng, làm gì có tên nào hợp với nó, bằng tên Khờ. Trong thân xác thằng con trai sắp ba mươi, là một trí khôn của trẻ con năm bảy tuổi. Thời gian không làm mai một cái niềm tin rồi đá trổ bông, mẹ đón về.

Sống nhờ chén cơm của cư dân triền núi, nhưng Khờ chưa bao giờ làm họ tiếc vì đã nuôi dưỡng mình. Nhờ chi thằng nhỏ cũng làm, và nặng nhọc cỡ nào cũng không than vãn. Mưa nó đi cọ rửa những bậc đá đóng rêu, che giúp mái nhà ai đó, công bà Chín Sầu Đâu đi hốt thuốc nam chữa đau khớp, đón thằng Đen kẹt ở trường trong giông gió. Hạn qua nó kiếm củi phơi khô chất đầy miễu hoang, cả xóm xài mút mùa không hết. Mùa khô nào họ cũng uống nước mưa một tay Khờ gánh, từ ngôi chùa gần chân núi Xanh.

Suốt ba chục năm, duy nhất một lần Khờ rời núi chừng tuần lễ. Nó bị sét đánh. Cái đầu trọc của núi mà nó đang chăn giữ, không hiểu sao hay bị sét xuống thăm, đến cây cối không mọc nổi. Bữa đó giông khô, Khờ lom khom gom mớ thuốc nam chùa gửi phơi, thì bị sét quật lăn ra, tóc cháy xém. Câu đầu tiên nó nói khi tỉnh dậy, “đá trổ bỗng chưa?"

Tới ông trời còn không bứng thằng Khờ ra khỏi mớ đá đó, người núi Xanh nói. Đúng lúc Khờ lại thêm một lượt gánh nữa ngang qua chỗ quán nước tôi ngồi cùng mấy bà trong xóm, nhe răng cười. Ở Khờ không có vẻ gì bơ vơ, dù đang một mình bơi giữa đá và nắng. Ngay khi nó bị che khuất bởi một cua gắt trên đường mòn, cũng để lại cảm giác ấm áp, chắc nịch. Khó giải thích, nhất là nhân vật ấy mang trong mình một câu chuyện mủi lòng.

Hỏi mẹ Khờ có từng quay lại không, người núi Xanh nói biết đâu, giờ nhiều du khách lên đây, mặt mũi ai cũng dáo dác như ai, nhớ sao nổi người phụ nữ mấy chục năm về trước. Thằng nhỏ hay bị du khách ghẹo, họ xưng mẹ nè con, mau về với mẹ. “Mẹ tui nói chừng đá trổ bông mới lên đón, giờ có trổ xíu nào đâu”, Khờ nói. Chỉ một lời dối ầu ơ, nhưng với bộ não ngờ nghệch của Khờ, đã thành một thứ dây trói bền dai, buộc nó mãi trên đỉnh núi. 

Mẹ Khờ có ở đây, chắc gì lay chuyển được nó, đá chưa nở bông nào. Dân núi Xanh có lần hối tiếc, khi xúm nhau thuyết phục Khờ, rằng đám đá đó đâu thể trổ bông được, sét đánh quá chừng mà, nhìn thì biết, tới cỏ còn không mọc nổi. Khờ nói luôn, vậy mấy cục đá hong bị trời đánh thể nào cũng có bông. Từ bữa đó nó leo trèo khắp núi. Lo bông đá đang trổ ở hang hốc nào đó, nơi nó chưa mò tới. Còn cả xóm thì phấp phỏng sợ nó trượt chân.

Mình mà nói núi này đá đực khó ra bông, Khờ sẽ hỏi, vậy núi nào mới có? Tôi hình dung vậy, khi ngó thằng nhỏ vừa gánh xong đôi nước cuối cùng trong ngày, đổ vào cái khạp da bò đặt ngay đỉnh trọc. Nước ấy dành cho du khách uống đỡ khát. Dù họ chỉ dùng rửa mặt, rửa chân, hắt vào người nhau cho vui.

Nắng vẫn xéo xắt, chưa chịu nguội. Tôi quay lại đúng cái chân núi mà vài tiếng đồng hồ trước mình đứng ngán ngẩm vì nắng và hồ Xanh cạn đáy. Nghĩ chắc cũng không cần trèo lên chi, quá biết trên đó có những thứ gì, lại miễu cậu miễu cô, lại những quán xá đu theo vách đá, lại bày bán mấy thứ thần dược từ cỏ cây meo mốc chớ đậu. Nhưng Khờ xuất hiện, với đôi thùng nước treo đầu gánh, rủ khơi khơi, lên núi chơi, bông đá nay mai sẽ trổ.

Đọc hiểu Đá trổ bông

Câu 1. Xác định ngôi kể của truyện ngắn 

Câu 2. Những nhân vật nào được nhắc đến trong truyện? Nhân vật chính là ai? 

Câu 3. Sự kiện nào được nhà văn nhắc tới năm Khờ lên chín tuổi? 

Câu 4. Chỉ ra và phân tích tác dụng của một biện pháp tu từ trong những câu văn sau: Sống nhờ chén cơm của cư dân triền núi, nhưng Khờ chưa bao giờ làm họ tiếc vì đã nuôi dưỡng mình. Nhờ chi thằng nhỏ cũng làm, và nặng nhọc cỡ nào cũng không than vãn. Mưa nó đi cọ rửa những bậc đá đóng rêu, che giúp mái nhà ai đó, cõng bà Chín Sầu Đâu đi hốt thuốc nam chữa đau khớp, đón thằng Đen kẹt ở trường trong giông gió. Hạn qua nó kiếm củi phơi khô chất đầy miễu hoang, cả xóm xài mút mùa không hết. Mùa khô nào họ cũng uống nước mưa một tay Khờ gánh, từ ngôi chùa gần chân núi Xanh. 

Câu 5. Hình ảnh ''đá trổ bông'' trong nhan đề và trong toàn bộ tác phẩm có thể được hiểu ntn? 

Câu 6. Từ nội dung của văn bản anh/chị có suy nghĩ gì về sức mạnh của niềm tin trong cuộc sống?

Trả lời câu hỏi đọc hiểu

Câu 1. 

Ngôi kể của truyện ngắn là ngôi thứ ba.

Câu 2. 

- Những nhân vật được nhắc đến trong truyện là: Khờ, bà Chín Sầu Đâu và thằng Đen.

- Nhân vật chính là chiếc bình đựng nước được làm từ đá trổ bông.

Câu 3. 

Sự kiện được nhà văn nhắc tới năm Khờ lên chín tuổi là: việc ông được tặng một chiếc bình đựng nước được làm từ đá trổ bông.

Câu 4.

Trong những câu văn trên có biện pháp tu từ: phép thế, liệt kê.

- Phép thế: Khờ được thay thế bằng từ thằng nhỏ, nó. 

- Liệt kê: “…Đi cọ rửa những bậc đá đóng rêu, che giúp mái nhà ai đó, cõng bà Chín Sầu Đâu đi hốt thuốc nam chữa đau khớp, đón thằng Đen kẹt ở trường trong giông gió…”

→ Tác dụng: Phép thế giúp cho đoạn văn sẽ không bị lặp từ đơn điệu, một từ bị lặp đi lặp lại nhiều lần trong câu. Phép liệt kê làm cho các diễn đạt hiệu quả hơn, dễ diễn đạt, ngắn gọn và dễ hiểu hơn.

Câu 5. 

Hình ảnh ''đá trổ bông'' trong nhan đề và trong toàn bộ tác phẩm có thể được hiểu là một hình ảnh tượng trưng cho sự giản đơn và tinh tế của cuộc sống. Tác giả muốn nhấn mạnh rằng, trong cuộc sống, chúng ta cần phải giữ được sự giản đơn và tinh tế, không cần quá phức tạp hay cầu kì quá mức để có thể sống hạnh phúc.

Câu 6. 

Từ nội dung của văn bản em có một vài suy nghĩ rất sâu sắc về sức mạnh của niềm tin trong cuộc sống. Mỗi chúng ta có thể suy nghĩ rằng niềm tin là một yếu tố quan trọng trong cuộc sống. Như nhân vật Khờ, một người đã sống và vượt qua những khó khăn trong cuộc đời nhờ vào niềm tin và lòng biết ơn của mình đối với những người xung quanh. Những niềm tin, ý chí ấy sẽ giúp con người vượt qua những khó khăn, trở ngại và đồng thời giúp cho cuộc sống mỗi người trở nên tôta đẹp, ý nghĩa và hạnh phúc hơn.

---------------------------------- 

Trên đây Toploigiai đã mang tới cho các bạn những kiến thức bổ ích qua bài Đọc hiểu Đá trổ bông. Hi vọng những kiến thức trên sẽ giúp các bạn đạt được kết quả cao trong học tập.